اثر تراكم بوته بر ضريب خاموشي و كارايي استفاده از تابش در ژنوتيپ هاي جديد و قديم گندم (Triticum aestivum L.)

The Effect of Plant Density on Extinction Coefficient and Radiation Use Efficiency in Modern and Old Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes

دستيابي به توليد مطلوب و عملكرد بالا در گندم، مستلزم انطباق مراحل رشد رويشي و زايشي گياه با شرايط جوي مساعد و افزايش كارايي استفاده از عوامل توليد بواسطه تراكم مطلوب مي باشد. به منظور بررسي اثر تراكم بر كارايي مصرف نور در ارقام جديد و قديم گندم، آزمايشي در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گرگان طي سال زراعي 87-1386 اجرا گرديد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با تيمار هاي تراكم در سه سطح (150، 262 و 375 بوته در متر مربع) و سه زنوتيپ گندم (فلات، تجن و N-81-18 به ترتيب به عنوان نماينده اي از ژنوتيپ هاي قديم، متداول و جديد در منطقه) در چهار تكرار انجام شد. نتايج نشان داد كه بالاترين مقدار شاخص سطح برگ و ماده خشك براي لاين18 -81- N و در تراكم375 بوته در متر مربع بدست آمد. ميزان ضريب خاموشي نور اندازه گيري شده در مراحل ساقه رفتن، آبستن، ظهور سنبله و گرده افشاني تحت تاثير تراكم و رقم قرار نگرفت، اما تراكم برميزان كارايي مصرف نور تاثير گذار بود، بدين ترتيب كه بالاترين ميزان كارايي مصرف نور براي لاين18 -81- N (26/2 گرم بر مگاژول) و در تراكم375 بوته در متر مربع برآورد شد.

To achieve optimal yield and high production in wheat, need to adapt the plantʹs vegetative and reproductive growth stages to environmental conditions and increase use efficiency of production factors by desirable density. in order to study the effect of plant density on Extinction Coefficient and Radiation Use in Modern and old Wheat (Triticum aestivum L.) genotypes, an experiment was conducted on the agricultural research farm located in Gorgan city using three density levels (150, 262 and 375 plant per meter square) and three Wheat- genotypes (Falat, Tajan, N-81-18) during 2007-2008. The experiment was conducted with factorial arrangement based on randomized complete block design, with 4 replications. Results showed that the highest amount of LAI and DM was obtained in N-81-18 line and 375 plant in meter square, also plant density and genotype was not effect on the Extinction Coefficient, but just plant density effects on Radiation Use Efficiency. in such a way that the highest amount of Radiation Use Efficiency is for N-81-18 line in 375 plant in meter square.