بررسي نسبت نيكل و واناديوم ناشي از آلودگي‌هاي نفتي در رسوبات و صدف صخره‌اي (Saccostrea cucullata) در سواحل استان بوشهر، خليج فارس

A Investigation of Nickel and Vanadium Ratio from Oil Pollution in Sediments and Rocky Shore Oysters (Saccostrea cucullata) in Bushehr Coasts (Persian Gulf)

حوضه‌ي خليج فارس داراي حدود دو- سوم از ذخاير نفتي دنيا است و بسياري از بوم‌سامانه‌‌هاي دريايي آن به‌طور جدي در معرض خطر آلودگي نفتي قرار دارند. بنابراين مطالعه برروي وضعيت آلودگي نفتي خليج فارس از اهميت بالايي برخوردار است. نيكل و واناديوم از فراوان‌ترين فلزات تشكيل دهنده نفت خام هستند كه حضور آنها در رسوبات دريايي بيانگر ورود آلاينده‌هاي نفتي به محيط است. بنابراين، فلزات نيكل و واناديوم دو شاخص مهم آلودگي نفتي هستند. در اين مطالعه غلظت اين دو عنصر همراه با نسبت آنها در رسوبات و بافت نرم دوكفه‌اي Saccostrea cucullata در سواحل استان بوشهر مورد بررسي قرار گرفت. نمونه‌برداري و آناليز در بهمن 1390 انجام شد. نمونه‌هاي رسوب و دوكفه‌اي از 4 ايستگاه گناوه، بوشهر، دير و نايبند جمع‌آوري و برروي يخ به آزمايشگاه مركز مطالعات و پژوهش‌هاي خليج فارس انتقال و تا زمان انجام آناليز در دماي 20- ‌درجه‌‌ سانتي-گراد نگه‌داري شدند. نمونه‌ها در اسيد غليظ هضم و محتوي نيكل و واناديوم آنها توسط دستگاه جذب اتمي YOUNGLIN مدل ASS 8020 اندازه‌گيري شدند. ميانگين غلظت نيكل و واناديوم در نمونه‌هاي رسوبات به‌ترتيب بين 10/51 تا 48/22 ميكروگرم بر گرم وزن خشك و بين 64/7 تا 53/31 ميكروگرم در گرم وزن خشك بود، درحالي‌كه ميانگين غلظت اين دو عنصر در نمونه‌هاي صدف به‌ترتيب بين 22/4 تا 51/10 ميكروگرم برگرم وزن خشك و بين 26/1 تا 2/6 ميكروگرم بر گرم وزن خشك بود. نسبت واناديوم به نيكل در رسوبات با مقدار اين نسبت در هيچيك از پايان‌هاي نفتي موجود در خليج فارس مطابقت نداشت. بر اساس شاخص ژيوشيميايي مولر (Igeo) كيفيت رسوبات ايستگاه هاي مورد مطالعه در كلاس صفر (غير آلوده) قرار مي گيرند.

The Persian Gulf area has approximately two-thirds of the words oil resources and many of the marine ecosystems of its areas are seriously threatened by oil pollution. Therefore, the study on the status of oil pollution in the Persian Gulf is considerable. Vanadium and Nickel are by far the largest traced metal constituents of crude oil. Their presence in high concentration in marine sediments may indicate direct input from oil pollutants. Therefore, Vanadium and Nickel are two important indicators of oil pollution. In this study, concentrations of these elements as well as their ratio (V/Ni) in the rocky shore oysters (Saccostera cucullata) and in the sediments of Bushehr province coasts were determined. The sampling and analysis were performed in February 2012. Samples were collected from rocky shores of four stations; Genaveh, Bushehr, Dayer and Nyband Gulf. The samples were acid digested and analyzed for heavy metal content using an Atomic Absorption Spectrophotometer (YOUNGLIN, Model ASS 8020). The average concentrations of Ni and V in the sediment samples were varied from 22.48 to 51.10 ?g/g dry weight and 7.64 to 31.53 ?g/g dry weight, respectively. While their average concentrations in oyster sample were varied from 4.22 to 10.51 ?g/g dry weight and 1.26 to 6.2 ?g/g dry weight, respectively. The V/Ni ratios of the Persian Gulf crude oil/residues do not correlate with those of the sediments due to the alteration of the relationship between the two metals in the sediments. Based on Muller geochemical index (Igeo), sediment quality for Ni and V is in class 0 (unpolluted).