ارتباط ويژگي‌هاي شخصيتي با خود مراقبتي بيماران ديابتي مراجعه كننده به مراكز درماني شهر بوشهر سال 92 – 1391

Relationship between personality trait and self- management in diabetic patients referred to Bushehr medical centers in 2012-13

چكيده زمينه: ديابت يكي از مشكلات جدي جهاني بوده و خودمراقبتي عامل موثري در كنترل آن مي‌باشد. يكي از عوامل موثر در خود مراقبتي بيماران ديابتي، ويژگي‌هاي شخصيتي است و با توجه به وجود ويژگي‌هاي متعدد شخصيتي، ضروري است تا ويژگي موثر در خود مراقبتي شناسايي گردد. لذا هدف از اين مطالعه شناسايي ويژگي‌هاي شخصيتي موثر در خود مراقبتي مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي بر روي 396 بيمار ديابتي كه به‌روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند انجام گرديد. نمونه‌هايي كه شرايط ورود به مطالعه را داشتند اقدام به تكميل پرسشنامه‌هاي استاندارد مربوط به خودمراقبتي و پنج عاملي شخصيت نموده و بعد از جمع‌آوري داده‌ها، به‌منظور بررسي ويژگي شخصيتي موثر در ابعاد مختلف خود مراقبتي از مدل رگرسيون خطي چندگانه استفاده گرديد. يافته‌ها: از بين پنج ويژگي شخصيتي، موثرترين ويژگي‌هاي شخصيتي در تبيين خود مراقبتي به‌ترتيب با وجدان بودن، انعطاف‌پذيري و برون‌گرايي بود (ضريب تبيين 32 درصد). با وجدان بودن و انعطاف‌پذيري پيشگويي كننده كليه جنبه‌هاي خودمراقبتي بوده و برون گرايي عامل موثري در انطباق با بيماري، خودتنظيمي و پيگيري رژيم درماني بود. نتيجه‌گيري: افراد با ويژگي شخصيتي روان رنجوري و دلپذير بودن بيشتر نيازمند آموزش خود مراقبتي بوده و از بيماران با ويژگي با وجدان بودن، انعطاف‌پذيري و برون‌گرايي مي‌توان به‌عنوان الگو در فرايند آموزشي استفاده نمود.

Abstract Background: Diabetes is a serious problem and self- management is effective factor for diabetes control. Personality trait is one of the important factors in diabetes self- management. In this study, purpose was determination of effective personality traits in self- management. Material and Methods: In this cross sectional study, data were collected from a convenience sample of 396 diabetic patients, using self- management and Big five personality Scales. For data analysis, multiple linear regression models were used. Results: Among five personality traits, the most effective traits in self- management were conscientiousness, openness, and extraversion (R2= 32%). Conscientiousness and openness were significant predictors for all of self- management aspects. Extraversion was effective factors in self- regulation, self- integration, and following treatment. Conclusion: The education for diabetic patients with neuroticism and agreeableness traits is necessary and Patients with conscientiousness, openness, and extraversion traits can be used as model in educational process.