بررسي وضعيت عوامل راهبردي دانش آفريني در دانشگاههاي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري

Investigating the Conditions of Strategic Factors of Knowledge Creation in the Universities Affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology in Iran

يكي از مهم ترين رسالتهاي دانشگاهها در عصر كنوني دانش آفريني و توليد دانش است. ضرورت دانش آفريني در دانشگاهها از دو بعد بيروني (پاسخ به نيازهاي جامعه) و دروني (بهبود كيفيت آموزش، ارتقاي جايگاه دانشگاه، افزايش درآمد و ...) قابل ارزيابي است. بر اساس مدل مفهومي اين تحقيق براي رشد و توسعه دانش آفريني در دانشگاهها، عوامل موثر بر فرايند دانش آفريني تعيين و نقاط قوت و ضعف آنها شناسايي شدند. اين عوامل را مي توان به عوامل راهبردي دانش آفريني تعبير كرد. در اين تحقيق 12 عامل راهبردي دانش آفريني تعيين و از طريق پرسشنامه، نقاط قوت و ضعف آنها از ديدگاه اعضاي هييت علمي دانشگاههاي انتخاب شده شناسايي شد. داده هاي پرسشنامه با استفاده از روش اندازه گيري مكرر و آزمون t تحليل شد كه در نتيجه، بيشترين نقاط ضعف به ترتيب در عوامل ارتباط با دولت و جامعه، ارتباطات علمي در سطح ملي و بين المللي، تجهيزات، امكانات و فضاي كالبدي، ساختار سازماني، مراكز پژوهشي و تحقيقاتي، نظام ارزشيابي و پاداش دهي، همايشها، نشستها و نمايشگاههاي علمي، نظام جذب نيروي انساني و دوره هاي تحصيلات تكميلي و بيشترين نقاط قوت به ترتيب در منابع فرهنگ سازماني، نظام آموزش و توانمندسازي و شبكه دانش شناسايي شد. همچنين، بر اساس نتايج به دست آمده پيشنهادهايي براي تقويت عوامل راهبردي دانش آفريني در دانشگاهها ارايه شده است.

This study aims at investigation of conditions of strategic factors that affect on knowledge-creation in the universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology in Iran. The process of knowledge-creation in the universities consists of the activities related to knowledge-attraction, knowledge-testing, knowledge-confirmation and knowledge-expansion. Twelve strategic factors have been identified through library and field research. By quantitative analyses, the current conditions of the influential strategic factors has been investigated utilizing a questionnaire. The analysis of data indicated that the following factors have the worst conditions among the twelve strategic factors: the liaison with the government and society, the academic relations in both national and international levels, the physical facilities, the organizational structure, research centers, evaluation and reward systems, academic symposiums, gatherings and exhibitions, the recruitment procedures and the graduate programs. The three factors namely, organizational culture, knowledge network and education system had an suitable condition. Based on these results, suggestions have been developed in order for improvement and reinforcement of the strategic factors to enhance and develop the knowledge-creation in the Iranian universities. Keywords: Strategic Factors of Knowledge Creation, Universities of the Islamic Republic of Iran, Knowledge Creation, Process of knowledge-creation, Ministry of Science, Research and Technology.