عوامل موثر و حاكم بر روابط خارجي غزنويان

Effective Factors on Ghaznavids Foreign Relations

حكومت غزنويان به عنوان اولين حكومت ترك نژاد ايران در اواسط سده چهارم هجري بنيان نهاده شد. اين سلسله عمري پر دوام داشت و روزگار زمامداري فرمانروايان آن طي دو دوره(از 351 ه ق تا 431 ه ق و از 431 ه ق تا 582 ه ق) بيش از 230 سال به درازا كشيد. به هنگام موجوديت اين حكومت در گستره قلمرو متغير آنان وقايع سرنوشت ساز تاريخي و تحولات سياسي- اقتصادي- اجتماعي و نظامي فراواني در فرايند روابط آنان با حكومتهاي همجوار و دستگاه خلافت عباسي پديد آمد. اين مقاله در صدد تبيين اين مساله است كه آيا روند تصميم گيري وبرقراري روابط ميان حكومت غزنوي با حكومتهاي همجوار از نهادها و منابع دروني مربوط به اين موضوع تاثير مي پذيرفت يا الگوسازي در اين امر از متغيرهاي فراساختاري(مانند خلافت عباسي يا برخي حكومتهاي همجوار) متاثر بوده و يا هر دو مورد در اين زمينه موثر بوده اند؟ شناخت اين روند تصميم گيري و منابع دروني و بيروني آن و نوع رابطه بوجود آمده ،به ما توانايي درك عوامل موثر ارتباط بين حكومتها در تاريخ ميانه ايران قبل از حمله مغول را خواهد داد.

Ghaznavids as the first government with Turkish race was established in the middle of the fourteh century in Iran. This dynasty was a very long-lasting dynasty and in two different era during 351till431 and from 431 till 582 took 230 years.During the existance of this government, different historic, political, fainancial, social and military events happened with neighboring governments and Abbasids government. This article tries to investigate whether decision making and having relations between this government and other neighboring governments is affected by domestic issues or paternizing (regarding this issue) and factors out of government structure (Abbasids caliphate or neighboring government) or both would be effective. By considering this issue various variables like relation between Abbasids governemnt with other neighboring governments affecting each other have been considered. The results of this study is significant in understanding various effective factors between governments during middle history of Iran before Mongol attack .