مقايسه بين دو روش تعيين ارزش رجحاني گونه هاي مرتعي براي بز در مراتع نيمه استپي استان فارس

Comparison of two methods of preference value determination of plant species for goat in semi-steppe rangelands in Fars province

آگاهي از ارزش رجحاني گونه هاي گياهي در برآورد توليد علوفه قابل دسترس دام در هر رويشگاه مرتعي امري ضروري است. به همين منظور اين تحقيق با استفاده از دو روش مشاهده مستقيم زمانسنجي(فيلمبرداري) و (لقمه شماري) در مراتع نيمه استپي چشمه انجير فارس واقع در 25 كيلومتري شمال غرب شيراز در سال 1388 اجرا شد و ارزش رجحاني گونه هاي مرتعي تعيين و مورد مقايسه قرار گرفتند. در هر روش با بكارگيري 3 راس بز در زما ن هاي 9 ،11 صبح و 4 بعد از ظهر در ماه هاي فصل چرا ركوردگيري انجام شد. داده هاي هر روش بطور جداگانه با استفاده از روش فاكتوريل در قالب طرح بلوك كاملا تصادفي در محيط نرم افزارهاي آماري SAS و SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. براي مقايسه بين دو روش از طرق آناليز تجزيه واريانس مركب، همبستگي پيرسون و همبستگي رتبه اي اسپيرمن استفاده شد. نتايج نشان داد كه در دو روش مورد بررسي براي بز از نظر ارزش رجحاني گونه ها در ماه هاي مختلف فصل چرا و همچنين تكرارهاي فيلمبرداري و لقمه شماري تفاوت معني داري در سطح 1درصد (01/0p < ) وجود دارد. در اين تحقيق مشخص شد كه يك رابطه همبستگي زيادي بين دو روش زمانسنجي (فيلمبرداري) و لقمه شماري(94/ .=r )وجود دارد.

Information of preference value of range plant is necessary in estimation of available forage yield in each site. In this study two methods of determination of the preference value, direct time observation (DTO) and bite count used and compared (BC) in the semi-steppe rangeland in Cheshme-Anjir in Fars, 25 km North West of Shiraz in 2009. In both methods 3 goats were selected for grazing at 9 and 11 morning and 4 afternoon in four grazing periods. Time of consumption and number of bites for species plants were recorded, respectively. Data analyzed by factorial experiment in CRD using SAS and SPSS softwareʹs. Comparisons between two methods carried out by ANOVA, Pearson correlation and Spearmanʹs rho correlation. The results showed that there were significant differences (p < 0.01) in both techniques between preference value of species plant for goats. This study indicated that there was a similarity and correlation between DTO with BC methods (r=0.94).