نقد تطبيقي اسطوره آفرينش در شاهنامه فردوسي و مهابهاراتاي هندي

The Myth of Creation in Shahnāmeh and Mahabharata: A comparative study

شباهت‌هاي فراواني كه در باورهاي باستاني ديني و حماسي ايران و هند يافت مي‌شود، نشانگر هم‌ريشه‌بودن فرهنگ و تمدن ايراني و هندي است. بيشترين شباهت را ميان ايران و هند مي‌توان در حماسه مهابهاراتا و شاهنامه فردوسي يافت. حتي در آيين زردشت نيز شباهت‌هايي فراوان با آيين هندو به چشم مي‌خورد. خوردن گياه هوم و قرباني‌كردن‌ها همه به يكديگر شباهت دارد. در دو حماسه ايراني و هندي، بسياري از شخصيت‌ها شبيه به يكديگرند. زبان ايرانيان نيز با سنسكريت تفاوت‌هاي كمي دارد. در اين پژوهش مسيله آفرينش در شاهنامه و مهابهاراتا مورد بررسي و تطبيق قرارگرفته است. آفرينش جهان، زمين، موجودات وانسان، كه محور اصلي اين پژوهش است، شباهت‌ها و هم‌ريشه‌بودن دو فرهنگ را به خوبي نشان‌مي‌دهد. در اسطوره‌هاي آفرينش، جهان با تقابل نيكي و بدي آغاز مي‌شود و پايان جهان نيز با پيروزي نيكي همراه خواهد بود. اين تقابل در شاهنامه و مهابهاراتا به خوبي تصوير شده است.

The Myth of Creation in Shahn?meh and Mahabharata: A Comparative Study F. P?kroo Ph D. Candidate of Persian Language and Literature, IAU, Science & Research Branch There are many similarities between Iranian and Indian religious and epic thoughts which indicate that they may have common roots. The majority of these similarities are found between Mahabharata and Shahn?meh. Even there are some similarities in certain details, like eating Haoma (the sacred plant) and sacrificing, between Zoroastrianism and Hinduism. Based on Mahabharata and Shahn?meh, in the present article, the creations of the world, earth, and man are studied. In the myths of creation, creation of the world begins with the confrontation of good and evil and it is well illustrated in Mahabharata and Shahn?meh. Keywords: Myth, The Creator, Creation, Mahabharata, Shahn?meh. Email: Fatemehpakrow@gmail.com