ولدنامه در سايه مثنوي معنوي

The influence of Molavi’s Masnavi on Valadnāmeh

ولدنامه اثري است در قالب مثنوي كه در بحر خفيف سروده شده است. اين كتاب در تفسير دقايق و معاني عرفاني و اخلاقي و شرح اخبار و احاديث و تفسير آيات قرآن همراه با ذكر امثال و بيّنات، حكم و كنايات، نوادر لغات و تركيبات و اعلام احوال مولانا جلال‌الدين، برهان‌الدين محقق، شمس تبريزي، صلاح‌الدين زركوب و ديگران است كه تصويري درست از زندگي جسماني و روحاني مولانا و حالات و مقامات مريدان و مصاحبان او را منعكس مي‌كند. اين اثر حدود ده هزار بيت است كه در سال 690 هجري به وسيله سلطان ولد، فرزند ارشد مولوي، سروده شده است. با عنايت به ابعاد گوناگون مثنوي معنوي، درمي‌يابيم شايد «سلطان ولد» اولين شاعر صوفي باشد كه بعد از مولانا توانست در شعر تعليمي صوفيانه، روش وي را سرمشق خود قرار دهد. بنابراين حل بسياري از مشكلات مثنوي ولدنامه به دلالت و هدايت مثنوي مولوي وابسته است و فهم اسرار كلمات و عبارات پسر جز به وسيله اطلاعات راه‌گشاي پدر، ميسر نيست، به‌طوري‌كه سايه پدر را بر تمامي آثار او مي‌توان احساس كرد. سلطان ولد در احياي طريقت مولانا اهتمام خاص داشت و در طي حيات خويش نيز كوشيد تا در كار تاليف و تصنيف آثارش شيوه كار پدر را تقليد نمايد. اين مقاله كوشيده است برخي از اين تاثيرپذيري‌ها و جلوه‌هاي مشترك را معرفي كند.

The Influence of Molavi’s Masnavi on Valadn?meh O. Malmoli Scientific Board of Islamic Azad University-Izeh Branch Masnavi-e Valadn?meh, composed by Solt?n Valad, is about mystical truths, Quranic commentary, ethical truths, fables, kennings as well as inner states of mystics like Mol?n? Jal?l Al-Din, Borhan Al-Din Mohagegh, Shamse Tabrizi and Sal?h Al-Din Zarkoob. Valadn?meh, containing up to 10000 verses, was composed by Solt?n Valad in 690 A.D. Solt?n Valad was Mol?n? Jal?l Al-Din’s eldest son, well familiarized with his father’s ways of teaching. Therefore, studing Valadn?meh for better understanding and interpreting of Masnavi is necessary. The influence of Masnavi on Valadnameh is examined in this article. Keywords: Solt?n Valad, Molavi, valadn?meh, Masnavi.