ارزيابي اثر برخي صفات بر عملكرد در لاين‏هاي اينبرد نوتركيب گندم نان (Triticum aestivum L.) تحت شرايط تنش كم آبي

Study of Yield and Effective Traits in Bread Wheat Recombinant Inbred Lines (Triticum aestivum L.) under Water Deficit Condition

به منظور بررسي و تعيين صفات تاثير‏گذار بر عملكرد دانه لاين‏هاي اينبرد نوتركيب گندم نان در شرايط تنش كم آبي پژوهشي در ايستگاه تحقيقات كشاورزي دانشگاه آزاد اسلامي تبريز در سال 90-1389 اجرا گرديد. در اين آزمايش 28 لاين اينبرد نوتركيب گندم نان به همراه دو والد (نورستار و زاگرس) به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سطح آبياري (70 و 140 ميلي متر تبخير از تشتك كلاس A) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس داده‏ها نشان داد كه از لحاظ كليه صفات بين لاين‏ها اختلاف معني‏دار وجود داشت كه حاكي از وجود تنوع ژنتيكي در بين آنها است. لاين‏هاي شماره 32، 163 و 182 از بيشترين عملكرد در هر دو شرايط محيطي برخوردار بودند. در دو شرايط تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله و شاخص برداشت بالاترين همبستگي مثبت و معني‏دار با عملكرد دانه را داشتند. تجزيه عليت براساس رگرسيون گام به گام در شرايط آبياري نرمال نشان داد كه بيشترين اثر مستقيم و مثبت را به ترتيب تعداد سنبله (556/0)، تعداد دانه در سنبله (278/0) و وزن هزار دانه (259/0) و در شرايط كم آبي تعداد سنبله (430/0)، عملكرد كاه (276/0) و طول پدانكل (323/0) بر عملكرد داشتند.

The effects some traits on seed yield of recombinant inbred lines of wheat under water deficit stress was studied. This research was done at the Agricultural Research Stations, Islamic Azad University, Tabriz Branch in 2010- 2011. 28 recombinant inbred lines of wheat bread with two parents (Norstar and Zagros) in split plot experiment based on a randomized complete block design with three replications at two irrigation levels (70 and 140 mm evaporation from pan class A) were studied. Analysis of variance indicated a significant genetic differences in all traits under study among the lines. Lines No. 32, 163 and 182 produced highest yield under both irrigation levels. Number of spikes, grains per spike and harvest index had the highest positive correlation with grain yield. Path analysis based on stepwise regression showed that under the normal irrigation conditions, number spike (0.556), number of grains per spike (0.278), weight of 1000 grain (0.259) and the drought stress number spike (0.430), straw yield (0.276) and peduncle length (0.323) had the most direct and positive effect on yield respectively.