كاربرد تكنيك رسته‏بندي در بررسي جمعيت دياتومه‏ها و ارتباط آنها با عوامل محيطي (‏مطالعه موردي: رودخانه ماسوله رودخان)

Application of ordination technique in investigating Diatom populations and their relation with environmental factors

مقدمه: جمعيت دياتومه‏هاي كفزي داراي تنوع بالا و پراكنش جهاني و به طور پيوسته تحت تاثير عوامل محيطي هستند. مطالعه حاضر با هدف بررسي اثر عوامل محيطي و عامل‏‏‏‏‏هاي فيزيكي ‏شيميايي آب بر جمعيت دياتومه‏هاي يكي از انشعابات ماسوله رودخان در سه فصل تابستان، پاييز و زمستان سال 1389 انجام شد. مواد و روش‏ها: نمونه‏ها از سطح بسترهاي طبيعي اپي ليتون، اپي دندرون، اپي پسامون و اپي پلون از رودخانه ماسوله رودخان با عرض شمالي 22?37 تا 23?37 و طول شرقي 17?49 تا 19?49 واقع در شمال ايران (‏غرب استان گيلان) جمع آوري شدند. در مسير رودخانه 5 ايستگاه در يك محدوده 15 كيلومتري براي نمونه‏برداري انتخاب شد. نمونه‏ها پس از شستشو با نيتريك‏اسيد و تهيه اسلايد با استفاده از ميكروسكوپ نوري بررسي شدند. نتايج: در اين مطالعه 23 جنس دياتومه شناسايي شدند. براساس نتايج حاصل از تحليل‏‏‏ (‏CCA)، اسيديته و آهن با جنس‏هاي Diploneis، Gomphonema، Cymbella و Surirella همبستگي منفي و با جنس‏هاي Amphora، Achnanthes، Diatoma، Melosira، Nitzschia، Cymatopleura و Rhoicosphenia همبستگي مثبتي را نشان دادند ‏)05/0 P < .( همچنين اسيديته، هدايت الكتريكي و نيترات با جنس‏هاي Synedra، Navicula، Rhopalodia و Gyrosigma همبستگي منفي و با جنس‏هاي Nitzschia، Reimeria و Cocconeis همبستگي مثبت داشتند (‏05/0 P < ). بحث و نتيجه‏گيري: تاثير عامل شوري و دماي آب بر جمعيت دياتومه‏ها (‏گروه 1: Cymbella; Surirella; Gomphonema; Diploneis; Cocconeis) نسبت به ساير عوامل بيشتر بوده، عواملي مانند اسيديته، آهن (‏Fe2+) و سيليكات (‏SiO2) از لحاظ اهميت در رتبه بعدي قرار داشتند.

Introduction: Benthic diatom populations are highly diverse and ubiquitous, and consistently correlate with environmental variables. The present study was conducted to evaluate effects of some physical and chemical parameters on abundance of diatoms in a tributary of the Masooleh River in summer, autumn and winter in the year 2011. Materials and Methods: The samples were collected from surface layers of Epilithon, Epidendron, Epipssamon and Epipelon as natural substrates. The collected samples were processed and slides were prepared for LM examination. Masooleh River is located at 37o 22’ to 37o 23’ northern latitude and 49o17’- 49o19’ eastern longitude in Guilan Province, north of Iran. Five sampling sites were chosen along 15 km of the river Results: In this study 23 genera of diatoms were identified. The analyses showed that pH and Fe were negatively correlated with Diploneis, Gomphonema, Cymbella and Surirella and positively with Amphora, Achnanthes, Diatoma, Melosira, Nitzschia, Cymatopleura and Rhoicosphenia (P < 0.05). The pH, Nitrate and EC were negatively correlated with Synedra, Navicula, Rhopalodia, Gyrosigma and positively with Nitzschia, Reimeria and Cocconeis (P < 0.05). Discussion and Conclusion: Effects of salinity and water temperature on the diatom populations (Group 1: Cymbella, Surirella, Gomphonema, Diploneis, Cocconeis) were higher than other agents and factors such as pH, iron (Fe2+) and silicate (SiO2) were second rate in terms of importance. Key words: Ordination, Physico-chemical parameters, Diatom, CCA