نقشِ دادرسان در تفسيرِ قانونِ جنايي

THE ROLE OF JUDGES IN INTERPRETING CRIMINAL LAWS

دادرس را نبايد سخن‌گويِ محض و ابزارِ دستِ قانونگذار انگاشت. وي به بازيگري مي‌ماند كه به قانونِ وضع‌شده جان مي‌بخشد و آن را به حركت وامي‌دارد. بازيگريِ دادرسان را مي‌توان بر سه پايه‌يِ توجيهيِ زير استوار كرد: محدوديت‌هايِ مربوط به پديدآوردنِ قانون (بي‌تخصصي و بي‌توجهي، مصلحت‌انديشي، و اقدامِ آگاهانهِ قانونگذار، ناممكنيِ پيش‌بينيِ همه‌يِ حالت‌ها و مصداق‌ها در قانون، تحولِ جامعه در گذرِ زمان و ناروشنيِ ذاتيِ زبان در پاره‌اي از موردها)؛ تصحيحِ كژروي‌هايِ قانونگذار در چارچوبِ ابزارهايِ تفسيري (بر پايه‌يِ اصلِ تفكيكِ قوا)؛ و روزامدسازيِ معنا و سازگارسازيِ قانون‌هايِ جنايي با الزام‌هايِ زيستِ جمعي در زمانه‌يِ تفسيرِ قانون. اين بازيگري در سه قالبِ كشفِ معنا (در برابرِ آفرينشِ معنا)، اثرگذاريِ پيش‌ساخت‌هايِ آنان در تفسير و صورت‌بنديِ هدفِ قانونِ جنايي بازتاب مي‌يابد.

Judges should not be regarded as mere speakers of and tools in the hands of the legislature. They are as actors animating the laws enacted. The judges’ acting can be justified on three grounds: limitations of law-making, including lack of expertise in and inattention of, the being expedient of, and purposeful acts of legislature, being societies in transition, and impossibility of anticipating all cases and situations as well as the inherent indeterminacy of language in some cases; correcting the legislature’s deviance by means of interpretation based on the principle of separation of powers; and updating the meanings of the criminal laws and adapting them to prerequisites of collective life at the time of interpreting the laws. The judges’ acting reflects in three forms, i.e., exploring (vs. making) the meanings of criminal laws, effects of their fore-structures on interpretation, and formulation of the purpose of criminal laws.