اثر ساليسيليك اسيد بر اجزا عملكرد و رشد گياه سويا تحت شرايط تنش شوري

The effect of salicylic acid on growth, yield components in (Glycin max L.) under salinity stress

به منظور بررسي اثر ساليسيليك اسيد (SA) برعملكرد و اجزا عملكرد و ميزان پرولين سويا (Glycine max) پژوهشي در منطقه مرودشت فارس در گلدان هاي پلاستيكي به صورت طرح فاكتوريل در قالب كاملاً تصادفي در 3 تكرار اجرا شد. فاكتور اول غلظتهاي مختلف هورمون ساليسيليك اسيد در 4 سطح صفر، 25/0، 5/0 و 1 ميلي مولار و فاكتور ديگر شامل غلظت هاي مختلف شوري(NaCl) در 3 سطح صفر، 3 و 6 دسي زيمنس بر متر در نظر گرفته شد. روش استفاده از هورمون به صورت برگپاشي بود كه در 2 مرحله انجام شد. مرحله اول 7-6 برگي و مرحله دوم يك هفته بعد از مرحله اول اعمال شد. تيمارشوري بوسيله آب آبياري بعد از اعمال تيمار اول انجام شد. صفات مورد اندازه گيري روند افزايش ماده خشك، سطح ويژه برگ، ميزان كلروفيل و پرولين و عملكرد و اجزا عملكرد بودند. نتايج نشان داد كه با افزايش شوري ميزان پرولين افزايش يافته و ساليسيليك اسيد ميزان پرولين را بيشتر افزايش داد. همچنين تيمارهاي محلولپاشي ساليسيليك اسيد، ميزان كلروفيل و سطح ويژه برگ بيشتري داشتند. هرچند كه شوري سطح ويژه برگ و كلروفيل را كاهش داد و لي اين كاهش در تيمار با ساليسيليك اسيد كمتر بود بيشترين وزن خشك اندام هوايي درمرحله غلاف دهي در سطح شوري صفردسي زيمنس بر متر و سطح 5/0ميلي مولار SA مشاهده شد. همچنين مشاهده شد كه شوري و SA اثر معني داري بر تعداد دانه در غلاف دارند. افزايش عملكرد به علت افزايش وزن صددانه و افزايش تعدادغلاف در بوته بوده است. بالاترين وزن صددانه مربوط به سطح شوري صفر دسي زيمنس بر متر و همچنين غلظت هاي 25/0، 5/0 و 1 ميلي مولارساليسيليك اسيد بود. همچنين در بررسي تعداد غلاف در بوته بيشترين تعداد غلاف در بوته در سطح شوري صفر دسي زيمنس بر متر و سطح 25/0 ميلي مولارساليسيليك اسيد بدست آمد ولي در اثرات متقابل اين دو مشاهده شد كه بيشترين تعداد غلاف در بوته در سطح شوري صفر دسي زيمنس برمتر و سطح صفر و 5/0 ميلي مولار ساليسيليك اسيد بدست آمد. در كل با افزايش شوري عملكرد بدليل كاهش تعداد دانه در غلاف و و زن دانه كاهش يافت و ساليسيليك اسيد با افزايش ميزان پرولين و كلروفيل باعث افزايش تحتل به تنش شد.

In order to investigate the effect of applied salicylic acid (SA) on growth, yield components, dry matter in an economically important plant, (Glycin max L.) under salinity stress conditions, an experiment was conducted in agriculture farm of Marvdasht, during 2010. The experimental design was factorial based on completely randomized design with three replications. The first factor included 4 concentrations of (SA) (0, 0.25, 0.5,1mM) and the second factor consisted of 3 concentrations of NaCl (0, 3,6 dS/m). Hormone we sprayed on the leaves in two Steps by 7 days interval. Salinity treatments (NaCl) were applied by irrigation water after hormonal application. Results show that the highest prolin and chlorophyll content were obtained in SA application treatment. Salinity caused prolin to increase and chlorophyll to decrease. The highest leaf specific area was obtained in SA applied treatments however salinity decreased SLA ratio. The highest dry matter in poding stage was in 0 ds-1 salinity level and 0.5 mM SA. In investigation of yield components it was observed that salt stress and SA had significant effect on the number of seeds in pod. As a result, increasing in 100seed weight and number of pod per plant, caused yield to increase. The highest 100seed weight was observed in 0 ds-1 salinity level and 0.25, 0.5, 1 mM SA concentrations. Also the highest number of pod per plant at 0 ds-1 salinity level and 0.25 mM SA concentrations was obtained. The highest number of pods per plant was obtained at 0 ds-1 salinity level and 0.5, 1 mM SA concentration. Generally salinity decreased grain yield by reducing grains per pod and grain weight and SA reduced these harmful effects by increasing prolin and chlorophyll content.