تاملي در ارتباط نحو و معنا در روايت(مقايسه دستور زبان روايت در «ني نامه» و داستان«پادشاه و كنيزك»)

A Reflection About the correlation between grammar & Meaning in Narrative

ساختگرايي با تاكيد بر نقش هنري كلام در متون ادبي و روايي و نيز با پررنگ جلوه دادن ساختار و چينش دالها در يك اثر، توجه خود را منحصرا به فرم آن معطوف ميكند. اين رويكرد با بررسي همه شباهتها و تقارنهاي ممكن ميان آواها (اعم از قافيه، صامتها و مصوتها) و ساختارهاي نحوي متشابه يا با مطالعه توازي ميان اشخاص و پاره هاي يك يا چند داستان، به ناديده گرفتن معنا منتهي نميشود، بلكه آن را مبهم و دوپهلو نشان ميدهد. تزوتان تودوروف، بعنوان يكي از نظريه پردازان نقد ادبي، با بررسي صفات و افعال يك روايت، در صدد تبيين تحول روساختي و معاني ژرف ساختي آن است. مطابق الگوي تودوروف، اولين كار براي طبقه بندي گزاره هاي داستاني، تعيين پيرفت است. يك پيرفت كامل از مجموع پنج گزاره شكل ميگيرد و ايستايي و پويايي داستان را از طريق توصيف اين گزاره ها نشان ميدهد. مقاله حاضر در نظر دارد تا از خلال تهيه و ترسيم دستور زباني كه متن را فراتر از جملات آن به صورت مجزا در نظر ميگيرد، به دريافت درون مايه ها و مضامين متعددي از قبيل مضامين عرفاني، كلامي، تعليمي و غنايي كه به شكل ضمني و پوشيده در حكايتها حضور دارد، دست يابد. بعبارت ديگر، بررسي معاني يا اغراض ثانويه متن از طريق ساختار كلان روايت گونه آن، هدف اصلي در نگارش نوشتار حاضر است. بعلت تعلق متن مثنوي به گونه روايت شناسي و تنوع ساختارهاي كلامي بكار رفته در اثر، نوشتار حاضر گوشه اي از اين اثر را به منظور تحليل ساختارگرايانه برگزيده است.

Structuralism, with emphasis on the aesthetic function of discourse in literary works, also in accentuating their syntagmatic axe , allows us to consider purely their external organization. In this approach, all the possible resemblances between the phonemes of a text & its parallel syntactic structures should be studied, in order to make show ambiguous its interpretation. Tzevetan Todorov, one of the theorists of this critical school, has studied the adjectives & adverbs of a narration, to explain eventually the evolution occurred in its deep & surface structure. According to this pattern, the first step to classifying the narrative utterances is to define its global sequence. An exhaustive sequence is usually inclusive of five macro- utterances which permit to demonstrate the different doses of its dynamism. This paper intend to achieve the secondary heterogeneous meanings of mentioned texts –such as: mystic, didactic & lyric meanings- which are implicitly present in text, with drawing a narrative syntax, through it, these texts will be considered in a higher linguistic level than the level of their separate utterances. The present article means to apply this pattern on Mathnavi’s narrations & this is because of the eminent narrative structure of these texts.