بيدل دهلوي و اسطوره‌هاي ايراني

Bidel Dehlavi and Iranian Myths

قرن يازدهم هجري دوران افول اسطوره‌هاي ايراني است. اگرچه در عصر صفوي پرچم وحدت ملي ـ كه قرن‌ها بر زمين افتاده بود ـ برافراشته مي‌شود، ولي از «اسطوره‌هاي ملي» به عنوان مركز ثقل اين اتحاد، اثري در ميان نيست. دو شاخه ايراني و هنديِ شعر عصر صفوي به مساله اسطوره نگاهي مشابه دارند، با اين تفاوت كه در شاخه ايراني، شاعران با ميراث ادبي، فرهنگي و تاريخي ايران هم از طريق متون و هم از طريق روايات شفاهي آشنايي كامل دارند، ولي در شاخه هندي، اين ميراث از طريق متون فارسي و با واسطه، به ذهن شاعران آن ديار راه يافته است. بيدل دهلوي به عنوان نماينده تمام عيار شاخه هندي شعر قرن يازدهم و دوازدهم هجري در سلب ماهيت ملي از اسطوره‌هاي ايراني، در سايه يك جبر فلسفي ـ تاريخي، بسيار جدي عمل كرده است. در اين تحقيق به چگونگي اين دگرگوني توجه شده و در پايان اين نتيجه به دست آمده است كه آشنايي بيدل با اساطير ايراني از راه مطالعه در آثار اديبان و عارفان فارسي‌زبان بوده است.

Bidel Dehlavi and Iranian Myths M. Hakim Azar Assistant Professr of the Faculty of Literature Islamic Azad University-Shahre Kord Branch The 11th century A. H. is regarded as the age of decline in Iranian myths. In this century, Safavids established a new state in Iran based on shi’ism and Iranian identity. Yet, the mythological elements of Iranian identity were missing in their scheme; and the national myths played no role in that identity formation. Employing this view, the present article tries to examine the poems of Bidel Dehlavi, the prominent poet of Indian school of poetry in Persian language, from mythological point of view. Keywords: Mythology, Allusion, Indian School of Poetry, Iranian Myths, Bidel Dehlavi.