واكنش عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گندم ديم به سلنيوم و اسيد ساليسيليك

Response of Yield and Yield Components of Rainfed Wheat Cultivars to Salicylic Acid and Selenium

به منظور بررسي تاثير سلنيوم و اسيد ساليسيليك بر خصوصيات زراعي ارقام گندم ديم آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي1390-1389 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي اراك اجرا شد. عوامل مورد بررسي شامل اسيد ساليسليك در سه سطح بدون مصرف، خيساندن بذر در محلول 5/0 ميلي مول، خيساندن بذر در محلول 5/0 ميلي مول توام با محلول پاشي با غلظت 1 ميلي مول، سلنيوم در دو سطح بدون مصرف و با مصرف به ميزان 18 گرم در هكتار به صورت محلول پاشي در دو مرحله و ارقام گندم شامل آذر 2، سرداري و رصد بود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه رقم آذر 2 از لحاظ عملكرد دانه نسبت به رقم سرداري و رصد به ترتيب 19 و 16 درصد افزايش نشان داد. مصرف اسيد ساليسيليك به صورت بذر مال صفات طول پدانكل، تعداد دانه در سنبله و عملكرد دانه را به طور معني داري افزايش داد. محلول پاشي سلنيوم تعداد سنبله بارور را 3/7 درصد و عملكرد دانه را 5/7 درصد افزايش داد. مصرف توام اسيد ساليسيليك بصورت بذر مال و محلول پاشي سلنيوم عملكرد دانه را نسبت به شاهد 9 درصد افزايش داد. بيشترين و كمترين واكنش عملكرد و اجزا عملكرد در اثر مصرف توام اسيد ساليسيليك و سلنيوم به ترتيب مربوط به رقم سرداري و آذر 2 بود. به طور كلي نتايج اين تحقيق نشان داد كه در شرايط ديم با مصرف بذر مال اسيد ساليسيليك توام با محلول پاشي سلنيوم در سه رقم مورد بررسي مي‌توان اثر تنش رطوبتي را تعديل و عملكرد قابل قبول دست يافت.

In order to study the effects of salicylic acid and selenium application on yield and yield components of rainfed wheat cultivars, a field experimental was carried out as factorial based on randomized complete block design with four replications in the Research Station of Islamic Azad University- Arak Branch, Iran in 2010-2011 growing season. The treatments were salicylic acid and selenium. Salicylic acid in three levels, without salicylic acid, seed priming with solution of 0.5 mM salicylic acid and seed priming with solution of 0.5 mM salicylic acid along with sprayed at the rates of 1 mM two weeks before flowering. Selenium in two levels, without and with using 18 g ha-1. The cultivars of dry land wheat were including of Azar 2, Sardary and Rasad. Results showed that Azar 2 produced 19 and 16% higher grain yield than Sardary and Rasad, respectively. Application of salicylic acid as seed priming increased peduncle length, grain/spike, and grain yield significantly. Foliar application of selenium increased number of fertile spike and grain yield by 7.3 and 7.5% compared with control. Application of salicylic acid with selenium spray increased grain yield by 9% compared to control. The highest and lowest response of yield and yield components observed in seed priming with salicylic acid along with spray of selenium in Azar 2 respectively. In general, the results showed that salicylic acid along with selenium can alleviate the adverse effects of drought stress and result was acceptable in seed yield of three wheat varieties of Azar 2, Sardary and Rasad.