نگاهي به خاطره‌نويسي و مقايسه آن با زندگي‌نامه و سفرنامه

Memoir, Biography, and Itinerary: A Comparative Study

تحقيق و پژوهش درباره خاطره‌نويسي ‌و خاطره‌نگاشته‌ها، از نظر ويژگي‌هاي ادبي در اين آثار، به معيارهاي ادب شناختي در ادبيات تاريخي مربوط مي‌شود. زبان و آرايه‌هاي ادبي در خاطره‌نگاشته‌ها، آنها را به سمت يك اثر ادبي سوق مي‌دهد. ازسوي ديگر، خاطرات يكي از منابع كشف حقايق تاريخي است؛ يعني ويژگي‌هاي ادبي و تاريخي را با هم دارد. از اين رو، خاطره‌نويسي، گونه مستقلي از ادبيات تاريخي به‌شمار مي‌آيد كه باعث تقويت و گسترش انواع ادبي در زبان فارسي شده است. رابطه زندگي‌نامه و خاطره‌نگاشته و همچنين رابطه سفرنامه و خاطره‌نگاشته، رابطه عموم و خصوص است. در ادبيات فارسي اگر نويسنده خاطرات و زندگي‌نامه‌ها ذوق ادبي داشته باشد، اثر او به صورت يك نوع ادبي مستقل درمي‌آيد كه شايسته توجه است، مانند كتاب شرح زندگي من اثر عبداللّه مستوفي. بيشتر خاطره‌نگاشته‌ها به زباني ساده، روان و تا حدودي خودماني و نزديك به زبان محاوره نوشته شده‌اند. متاسفانه هيچ‌گونه قانون و معيار و چارچوب معيني براي نگارش خاطرات وجود ندارد و اين مساله كار سنجش و ارزيابي آنها را مشكل كرده است.

Memoir, Biography, and Itinerary: A Comparative Study M. R. Irav?ni M. A in Persian Language and Literature, Tarbiyat Modares University Memoir is a narrative composed from a personal experience that focuses on authorʹs personal life and events the author has encountered or witnessed. Indeed, memoir can be considered as a historical document as well as a literary genre. In Persian contemporary literature, My Biography, written by Abdullah Mostofi, is a good example of such work. Comparing memoir with biography and itinerary, this article tries to examine the structure of memoir in Persian literature. Keywords: Memoir, Biography, Itinerary, Contemporary literature, Historical literature. Email: IRvani_Reza@yahoo.com