بررسي و تحليل اركان جرم تصرّف عدواني در حقوق ايران

EXAMINATION OF THE ELEMENTS OF “FORCIBLE ENTRY AND DETAINER” IN IRANIAN LAW

جرم «تصرّف عدواني» از جرايم عليه اموال و مالكيّت است كه اگرچه از بدو قانون گذاري در ايران جرم‌انگاري شده، ليكن با گذر زمان، بر دامنه شمول آن افزوده شده است. هم اينك، ماده 690 ق.م.ا مهم ترين ركن قانوني اين جرم است كه از جمله طولاني‌ترين و پيچيده‌ترين مواد ق.م.ا مي باشد و اختلاف‌نظرهاي گسترده‌اي را موجب شده است. از اين رو، ارايه تحليلي جامع از آن ضروري مي نمايد. در اين پژوهش، ضمن واكاوي اركان اين جرم، سعي شده با توجه به سير تحوّل جرم‌انگاري و نيز غرض قانون گذار از وضع، تحليلي دقيق و علمي ارايه گردد. تفكيك در عناوين مجرمانه شش‌‌گانه در ماده 690 و بيان نسبت ميان آنها، لزوم احراز سو نيت در تحقّق جرم تصرف عدواني، عدم تاثير مالكيّت شاكي، امكان تحقّق رفتار مجرمانه با فعل و ترك فعل، لزوم تصرّف ملك غيرمنقول متعلّق به غير (با تكيه بر معناي عام تعلّق به غير) و مستمر بودن اين جرم در تمامي مصاديق، از نتايج به دست آمده است.

As a crime against property, “Forcible Entry and Detainer” has been criminalized from the beginning of legislation in Iran, but its application has expanded day by day. At the moment, Article 690 of the Islamic Criminal Code is the main legal element of this crime. The lengthy and vagueness of this article has caused an enormous controversy among theorists as well as practitioners. Thereupon a comprehensive examination of the crime and article is necessary. After reassessing the elements of crime, the paper going through the history, bearing in mind the legislator’s object and attending the rhetoric of code, seeks for a deep explanation of the crime. some outcomes are; six categories of crimes mentioned in the article 690 has separated and compared, intention for crime is necessary, the ownership of applicant is irrelative, the crime can be committed by act and omission, a real property belonging to another person (broadly speaking of another) has to be occupied, all forms of the crime are continual.