آموزش علوم مهندسي يا طراحي مهندسي: تاملي در باره آموزش مهندسي در ايران

Teaching, engineering science, or design, a reflection on engineering education in Iran

نگاهي به ساختار و محتواي دروس در برنامه هاي آموزشي رشته هاي مهندسي در كشور ايران آشكار كننده اين واقعيت است كه آموزش مهندسي هدف انتقال "علوم مهندسي" را دنبال مي كند و كمتر به جنبه عملي مهندسي، به مثابه وجه تمايز مهم مهندسي با علوم پايه، توجه دارد. دروس عملي كم شمار برنامه ها نيز بيشتر جنبه آزمايشگاهي دارند و در نتيجه، باز هم در خدمت آموزش علوم قرار مي گيرند. در اين مقاله سعي شده است با تاملي در مبادي و آسيبهاي واقعيت مذكور، ضرورت تغيير رويكرد آموزش مهندسي از "آموزش علوم" به "آموزش طراحي" به منظور نيل به نتيجه گيري زير مورد بحث قرار گيرد؛ از آنجا كه طراحي هنر ايجاد تغيير و تصرف در محيط براي پاسخگويي به نيازهاي "انسان" است، رويكرد "طراحي مهندسي" مي-تواند توجه به عنصر انساني را، كه ملازم با توجه به ابعاد كيفيت، زيبايي و معناست، در آموزش مهندسي احيا و مهندسي را به جايگاه ذاتي خود نزديك تر كند.

A review of the structure and content of engineering curricula in Iran reveals the fact that Engineering Education is focused on delivering ‘engineering science’, as distinct from ‘engineering design’. Even the few non-theoretical curriculum components are mostly laboratory-based, which basically serve to complement the scientific content. Reflecting on the implications of the above fact, this article puts forward a plea for a shift in educational approach within engineering disciplines to corroborate the following conclusion: Design is believed to be, by definition, the art of creating necessary changes in the environment, in response to the human needs. With this definition in mind, the ‘design’ approach of Engineering Education will develop a due consideration for the human factor which leads to the incorporation of properties such as quality, beauty and meaning within the process of engineering practice.