اثر تاريخ هاي مختلف كاشت برخي گياهان همراه بر كنترل علف هاي هرز، صفات مورفولوژيك و عملكرد ذرت دانه اي (Zea mays L.) سينگل كراس 504

Effects of different sowing date by some of companion crops on the weeds control, morphological traits and yield of corn (Zea mays L.) SC 504

به منظور بررسي اثر تاريخ هاي مختلف كاشت برخي گياهان همراه بر كنترل علف هاي هرز، صفات مورفولوژيك و عملكرد ذرت دانه اي (Zea mays L.) سينگل كراس 504 آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه تبريز در سال زراعي 1389 بصورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورها شامل گياهان همراه در چهار سطح (شبدر قرمز(Trifolium pretense L.) ، ماشك گل خوشه اي (Vicia sativa L.)، ريحان (Ocimum basilicum L.) و شويد (Anethum graveolens L.)) و تاريخ كاشت گياهان علوفه اي در دو سطح (كاشت همزمان گياهان همراه با ذرت و كاشت گياهان همراه 15 روز بعد از ذرت) بودند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل گياهان مورد بررسي بر ارتفاع بوته ذرت معني دار بود، به طوري كه بيشترين ارتفاع بوته ذرت در كشت همزمان ذرت با شبدر و كمترين ارتفاع بوته ذرت در كشت ماشك گل خوشه اي 15 روز بعد از كشت ذرت مشاهده شد. همچنين اثر معني داري بين گياهان علوفه اي از نظر تعداد برگ وجود داشت و كشت همزمان ذرت با شبدر داراي بيشترين تعداد برگ بود. بيشترين عملكرد دانه ذرت به ميزان 9/4062 كيلوگرم در هكتار در كشت با شبدر و كمترين ميزان عملكرد دانه ذرت به مقدار 2/3034 كيلوگرم در هكتار در كشت با ريحان بود. زيست توده و حداكثر ارتفاع علف هرز بطور معني داري تحت تاثير اثر متقابل كشت گياهان علوفه اي و تاريخ كاشت آن در مرحله رسيدگي ذرت قرار گرفت. بيشترين و كمترين زيست توده و ارتفاع علف هرز به ترتيب در كشت ذرت با شويد و ذرت با شبدر مشاهده شد و اين به دليل رشد سريع و قدرت رقابتي بالاي شبدر در مراحل اوليه رشد بود. همچنين نتايج حاكي از آن بودند كه با افزاش ميزان زيست توده و ارتفاع علف هاي هرز عملكرد دانه ذرت به طور خطي كاهش يافت. كشت همزمان ذرت با شبدر بهترين تيمار از نظر عملكرد و كنترل علف هاي هرز نسبت به ساير تيمارها بود.

In order to study the effects of different sowing dates by some of companion crops on the weeds control, morphological traits and yield of corn Sc 504, a field experiment was carried out of Research Field at Tabriz University during 2010 growing season. Treatments were arranged in a factorial experiment using randomized complete blocks design with three replicatins. Factors was include four levels of companion crops (clover red (Trifolium pretense L.), hairy vetch (Vicia sativa L.), basil (Ocimum basilicum L.) and dill (Anethum graveolens L.)) sowing date companion crops with two levels (synchronic cultivation with corn and cultivation 15 days after corn). The result showed that the plant length trait was significantly influenced by companion crops and sowing date interaction, as maximum plant length was observed in synchronized planting corn with clover and minimum plant length was observed in cultivation of hairy vetch in 15 after cultivation of corn. There was significant difference between forage plants for leaf number, as maximum leaf number of plant was observed in the synchronic cultivation of corn with clover. Maximum and minimum grain yield of corn were 4062.9 kg.ha-1 and 3034.2 kg.ha-1 in cultivation of corn with clover and basil respectively. Biomass weed and maximum weed length in the maturity stage of corn were significantly affected by sowing date and companion crops interaction, as maximum and minimum biomass and weed length were significantly in the synchronic cultivation of corn with dill and the concurrent cultivation of corn with clover respectively and this is to rapid growth and high competitive power of clover in the early stage of growth. Also, with increasing of biomass weed and weed length, grain yield of corn linearly reduced. Synchronize cultivation of corn with dill was the best treatment than performance and weed control of other treatments.