بررسي اثرات اكولوژيكي سطوح مختلف قارچ كش متالاكسيل بر ميزان زيست توده ميكروبي خاك هاي كشت شده و كشت نشده ذرت (Zea mays L.) در شرايط مزرعه اي

The ecological effects of different loading rates of metalaxyl on microbial biomass in unplanted and planted soils under field conditions

قارچ كش ها از جمله سموم پر مصرف در ايران و جهان است و كاربرد آنها مي تواند بر فعاليت ريزجانداران خاكزي به خصوص قارچ ها تاثيرگذار باشد و تغيير در تركيب و جمعيت ميكروبي خاك مي تواند حاصلخيزي خاك را تحت تاثير قرار دهد. هدف اين آزمايش ارزيابي تاثير سطوح مختلف قارچ كش متالاكسيل بر ميزان كربن و نيتروژن زيست توده ميكروبي و نسبت آنها و نيز ضريب متابوليكي در شرايط كشت ذرت و بدون كشت تحت شرايط مزرعه اي بود. در اين آزمايش، سطوح 30 و 60 كيلوگرم در هكتـار قارچ كش متالاكسيل در خاك هاي تحت كشت ذرت و بدون كشت به صورت كرت هاي خرد شده، در قالب طرح پايه بلوك هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار در يك خاك آهكي مطالعه شد. ميزان كربن و نيتروژن زيست توده ميكروبي، همچنين ضريب متابوليكي طي دو مرحله در روزهاي 30 و 90 پس از شروع آزمايش اندازه گيري شد. نتايج اين بررسي نشان داد كه در خاك تحت كشت ذرت كربن و نيتروژن زيست توده ميكروبي در هر دو مرحله (به جز كربن زيست توده ميكروبي مرحله دوم) در سطح 30 كيلوگرم در هكتار در مقايسه با شاهد به طور معني دار (01/0p?) افزايش (بين 15-80 درصد) يافت، در حالي كه در محيط كشت نشده كاهش (بين 34-1 درصد) پيدا نمودند. نسبت كربن به نيتروژن زيست توده ميكروبي در محيط كشت نشده با افزايش سطح سم كاهش (15 و 53 درصد) يافت، در حالي كه در محيط كشت شده روند مشخصي نداشت. از سوي ديگر، روند تغييرات ضريب متابوليكي حاكي از آن بود كه در محيط كشت شده با ذرت اين شاخص در تيمارهاي حاوي متالاكسيل در هر دو سطح 30 و 60 كيلوگرم در هكتار در مقايسه با شاهد كاهش (48 درصد) يافت، در حالي كه محيط كشت نشده در مرحله اول سطح 30 كيلوگرم در هكتار بالاترين ميزان اين شاخص را داشت و در مرحله دوم مقدار آن با افزايش سطح متالاكسيل افزايش پيدا كرد. به طور كلي، مصرف قارچ كش متالاكسيل باعث كاهش و افزايش شاخص هاي زيستي در خاك هاي تيمار شده گرديد و جهت و ميزان اين تغييرات به ميزان مصرف سم، زمان سپري شده پس از مصرف آن و حضور يا عدم حضور گياه در خاك بستگي دارد.