رويكرد سيستمي در تدوين و نوسازي برنامه‌ درسي در آموزش مهندسي

Systems approach in curriculum development and renovation for engineering education

طراحي و تغيير برنامه‌هاي درسي همواره چالش عمده برنامه‌ريزان درسي در حوزه‌هاي مختلف علمي بوده است و مي‌تواند رويكردها و نتايج متفاوتي داشته باشد. در اين بين، رويكرد سيستمي به تدوين برنامه‌هاي درسي، به دليل ماهيت نظام‌مند خود، اثربخشي بهتري نسبت به ساير رويكردها دارد. افزايش حجم دانش در حوزه مطالعاتي آموزش مهندسي نيازمند به-كارگيري بهترين رويكردها براي گزينش بهترين برنامه‌هاي ‌درسي است. در اين مقاله ابتدا با بررسي برنامه ‌درسي و رويكرد سيستمي در آن و معرفي برخي الگوها در اين زمينه، چگونگي به كارگيري اين رويكرد در تدوين و نوسازي برنامه‌هاي درسي در آموزش مهندسي شرح داده شده است. الگوهاي معرفي شده در اين زمينه نشان مي‌دهند كه برنامه‌ريزان برنامه ‌درسي رشته آموزش مهندسي، در هر يك از زير سيستم‌هاي نظام برنامه ‌درسي از قبيل درونداد، فرايند، برونداد و بازخورد و بازبيني برنامه نيازمند در نظر گرفتن شرايط و عوامل مختلف براي رسيدن به بهترين نتيجه در برنامه ‌درسي تدوين شده هستند. اين الگوها در جهت تدوين برنامه‌هاي درسي بهتر براي دوره‌ها و گرايشهاي مختلف رشته مهندسي در كشور راهگشا هستند و ايده‌هاي مناسبي را براي برنامه‌ريزان درسي در آموزش مهندسي و تغيير از شيوه سنتي طراحي برنامه ‌درسي به رويكردهايي اثربخش‌تر فراهم مي‌آورند.

Curriculum development and changing it is one of the main challenges in various fields of studies and has different approaches and outcomes. However, systematic approach to curriculum development, due to its systematic nature, is more effective than other approaches. Increased content of knowledge in the field of engineering education, needs to use the best approaches to select the best curriculum. In this paper, first we examine the curriculum and systems approach to it and then we described this approach in engineering education’ curriculum development. Models introduced in this field indicates that the curriculum planners of engineering education in curriculum subsystems such as input, process, output and feedback and revision require to consider the various factors to achieve the best results in the designed curriculum. These models are helpful to develop better curricula for various courses and majors in Iranian engineering education and provide good ideas for curriculum developers in engineering education, in order to replace the traditional approach with more effective approaches in the curriculum development.