ارتباط بين سلامت روان كودكان مبتلا به تالاسمي و مكانيسم‌هاي مداراي مادرانشان

Relationship of coping mechanism of mothers with mental health of their major thalassemic children

چكيده سابقه و هدف بتا تالاسمي ماژور يك بيماري خوني مزمن است كه تاثيرات نامطلوب روانشناختي بر بيماران و خانواده آن‌ها دارد. والدين، خصوصاً مادران كه عموماً مراقبين اول هستند براي روبه رو شدن با استرس‌هايشان، از مكانيسم‌هاي مداراي متفاوتي بهره مي‌گيرند كه ممكن است سازگارانه يا ناسازگارانه باشند. هدف اصلي اين مطالعه، ارزيابي ارتباط مكانيسم‌هاي مداراي مادران كودكان مبتلا به تالاسمي با سلامت روان فرزندانشان بود. مواد و روش‌ها در اين مطالعه توصيفي ـ مقطعي، از بين بيماران مراجعه كننده به درمانگاه تالاسمي بيمارستان شفاي اهواز حاضر به همكاري، 36 بيمار تالاسمي ماژور با دامنه سني 16-12 سال و مادران آن‌ها(بدون محدوديت سني) با روش نمونه‌گيري در دسترس، انتخاب شدند. آزمودني‌ها با ابزارهاي پرسشنامه دموگرافيك، پرسشنامه شيوه‌هاي مقابله‌اي(CSQ)(براي مادران) و آزمون SCL90-R (براي كودكان) مورد ارزيابي قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 17 SPSS و آزمون‌هاي t و دقيق فيشر مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. يافته‌ها 2/91% از كودكان مبتلا به تالاسمي ماژور، از يك مشكل روانشناختي رنج مي‌بردند. از بين مادران 55/80% آن‌ها، بيشتر از روش‌هاي مقابله‌اي سازگارانه استفاده مي‌كردند. هم چنين يك رابطه همبستگي مثبت بين مكانيسم‌هاي مداراي ناسازگارانه مادران با مشكلات روانشناختي كودكان آن‌ها به دست آمد(033/0 p=)(356/0 r=). نتيجه گيري برنامه‌ريزي آموزشي با هدف افزايش مهارت‌هاي مقابله‌اي مادران كودكان مبتلا به تالاسمي، مي‌تواند در كاهش مشكلات روانشناختي اين كودكان مفيد باشد.

Abstract Background and Objectives Beta-thalassemia major is a chronic, hematological disorder with psychological adverse effects on patients and their families. Parents, in particular mothers who are mostly the primary caregiver, are the ones to deal with the stress of their kid thalassemics and use different coping styles either adaptive or maladaptive. The aim of this study is to assess the relationship of coping strategies of mothers with the mental health of their thalassemic children. Materials and Methods In this cross-sectional study, out of the patients referring to the Thalassemic Clinic of Ahwaz Shafa Hospital, 36 patients with thalassemia major (12-16 y/o) and their mothers were selected by the convenient sampling method. The subjects were assessed using the demographic data questionnaire, the coping styles questionnaire (CSQ) (for mothers), and SCL90-R questionnaire (for children). The data were finally analyzed by the spss software. Results Out of the total number of the children with thalassemia major, 91.2% suffered from psychosocial problems. Among the mothers, 80.55% more frequently used the adaptive coping styles; a significant positive correlation was found between mothers’ maladaptive coping mechanism and psychological problems of their children (p= 0.33)(r= 0.356). Conclusions Educational planning aimed at increasing the coping skills in mothers with thalassemic children can be useful in decreasing psychological problems of children.