پيش‌بيني سانحه‌پذيري از خطاهاي توجه در رانندگان

Prediction of Accident Vulnerability Caused by Drivers’ Attention Errors

هدف: در جامعه اين تصور وجود دارد كه برخي مردم بيشتر تصادف مي كنند يعني سانحه پذيرترند.معمولا ويژگي هاي شخصيتي مرتبط با سانحه پذيري در پيشينه پژوهش ها بررسي شده است ؛اما، در پژوهش حاضر اثر يك عامل انساني يعني توجه در وقوع رفتارهاي خطر ساز مورد بررسي قرار گرفته است. روشها: نمونه پژوهش شامل 140 راننده از يك شركت حمل و نقل بود كه بر اساس تعداد زياد سوانح انتخاب شدند. شركت كنندگان در پژوهش در دو مرحله آزمايش(ارايه اقلام نامرتبط به گوش شركت كننده و تكرار آنها توسط او در مرحله اول و گزارش سه رقمي كه حداقل از پيام نا مرتبط يك رقم در آن گنجانيده شده است توسط شركت كننده در مرحله دوم) شركت نمودند. يافته ها: ابزار پژوهش، عبارت از 48 زوج پيام هاي متفاوت شامل ارقام و كلمات نا مرتبط با يكديگر بود كه به طور همزمان به دو گوش شركت كننده ارسال مي گرديد. ابزار مورد استفاده از روان شناسي آزمايشگاهي براي سنجش توجه با داده هاي آرشيوي تعداد سوانح رابطه نشان داد(p < 0.05). ميزان رابطه براي خطاي حذف و خطاي مداخله در مرحله اول به ترتيب برابر31/0، 34/0و خطاي تغيير توجه در مرحله دوم 36/0 (p < 0.01)بود. همچنين خطاي مرحله دوم حادثه پذيري را پيش بيني مي كرد. نتيجه گيري: نخست، بر اساس نتايج اين پژوهش، ويژگي هاي شخصيتي و توجه، نقشي اساسي در ايجاد سوانح دارند . دوم، ماهيت خطاها در هر مرحله از توجه متفاوت است.

Purpose: there is idea in society that some people have more accidents because they are more accident vulnerable. Usually, characteristics related to accident vulnerability are surveyed in researches’ backgrounds. But at this research influence of a human factor, attention in occurrence of dangerous behaviors, is studied. Methods: statistical population was 140 drivers of a transportation company, selected based on large number of accidents. Participants attended in two steps of tests (providing matters unrelated to participant’s ear and their repetition by him in the first step, and three-digit report by participant in the second step which at least one digit from unrelated message is included in it). Findings: research tools were 48 different pair messages including digits and words unrelated to each other, sent to both ears of participants simultaneously. Tools used from laboratory psychology for measurement of attention showed relation with accidents’ archived data (p < 0.05). Relation rate for deletion error and interference error in the first step was respectively 0.31 and 0.34 and attention deviation error in the second step was 0.36 (p < 0.01). Also, second step error could predict accident vulnerability. Conclusion: based on this research results, characteristics and attention have critical role in creation of accidents. Second, nature of errors in each steps of attention differs.