آيا مي توان از NEO-FFI براي سنجش پنج عامل اصلي شخصيت در ايران بهره برد؟

Survey of NEO-FFI Application for Measurement of Five Main Personality Factors in Iran

ابزارهاي بسياري براي سنجش مدل 5عاملي در كشورهاي غربي ساخته‌شده‌است كه از جمله پركاربردترين آنها آزمون شخصيتي NEO-FFIاست.اين آزمون از محبوبيت قابل‌توجهي در بين محققان ايراني برخوردار است و در پژوهش‌هاي فراواني به كار گرفته شده است. به منظور بررسي ساختار‌عاملي اين آزمون،1605 دانشجوي ايراني مورد بررسي قرار گرفتند.براي تحليل داده‌ها از روش تحليل عاملي اكتشافي و تاييدي استفاده شد. براساس نمودار سنگريز پنج عامل استخراج گرديد.با اين حال پنج عامل استخراج شده با پنج عامل اصلي شخصيت تفاوت‌هاي بسياري دارند. تنها دو عامل از پنج عامل اصلي شخصيت(با‌وجدان‌بودن و روان‌رنجورخويي)در اين تحليل تا حدي بازتوليد شدند.به علاوه پنج عامل استخراج شده درصد نسبتاً كمي از پراكندگي نمرات آزمون (%32/32) را تبيين مي‌كنند. تحليل عاملي اكتشافي نيز نشان داد كه شاخص هاي برازش مدل بسيار ضعيف است. روي‌هم‌رفته اين نتايج نشان از ساختار عاملي غيرشفاف و ناخالص اين آزمون در نمونه مورد استفاده دارد و كاربردپذيري آن را در نمونه هاي ايراني با شك و ترديد همراه مي‌كند.

Many tools are developed in western countries for measurement of five-factor model which NEO-FFI is one of the most applicable tools. This test has acceptable popularity among Iranian researchers and it is used in many studies. For factor analysis, 1605 Iranian students were analyzed. Confirmatory heuristic factor analysis was used for data analysis. Ac-cording to scree diagram, 5 factors were identified. Meanwhile, these 5 extracted factors are different from 5 main personality factors. Only two factors (conscientiousness and psycho-affliction) in this analysis were regenerated at some extent. In addition, these 5 factors explain relatively low percent of test score distribution (32.32%). Heuristic factor analysis showed that model fitting indicators are so weak. Generally, these results indicate non-transparent and impure factor structure of this test in ap-plied sample and its functionality in Iran could be under question.