بررسي رفتارهاي مراقبتي بهداشت دهان و دندان در مادران باردار شهر اراك: كاربردي از مدل اعتقاد بهداشتي

A Survey of Oral Health Care Behavior in Pregnant Women of Arak: Application of Health Belief Model

سابقه و هدف: بهداشت دهان و دندان يكي از مهم ترين شاخه هاي بهداشت عمومي به است. توجه به اين مقوله در حوزه پيشگيري از بيمار ي هاي مزمن و ارتقاي سلامت مي باشد . (WHO) يكي از برنامه هاي سازمان بهداشت جهاني اين نياز در گروه مادران باردار به دليل حفظ سلامت خود و جنين آن ها بيشتر مورد توجه قرار مي گيرد. مواد و روش ها: در اين مطالعه مقطعي تحليلي 340 نفر از مادران باردار شهر اراك با روش نمونه گيري تصادفي چند و مقياس مربوط به عوامل مدل اعتقاد بهداشتي DMFT مرحله اي از مراكز بهداشتي درماني انتخاب شدند . شاخص (حساسيت، شدت، منافع، موانع و خودكار آمدي) و عملكرد در خصوص مراقب ت هاي بهداشت دهان و دندان سنجيده و در نهايت اطلاعات مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. 5/4 بود. از بين متغيرهاي مدل اعتقاد ± 2/83 ،DMFT 28 سال و ميانگين /2 ± 3/ يافته ها: ميانگين سن مادران باردار 7 بهداشتي خودكار آمدي و موانع درك شده بيشترين عامل پيش بيني كننده رفتار بهداشتي دهان و دندان در مادران باردار 43 بود . در اين پژوهش بين /1 ± 9/ بود. ميانگين نمره عملكرد مادران در خصوص مراقبت هاي بهداشت دهان و دندان 7 خودكارآمدي و ،(p=0/ و 002 r=0/ شدت درك شده و عملكرد ( 51 ،(p= 0/ و 008 r=0/ حساسيت درك شده و عملكرد ( 44 ارتباط معني داري وجود داشت . بين موانع د رك شده در خصوص انجام رفتارهاي مراقبت (p=0/001 ، r=0/ عملكرد ( 61 .(p=0/ و 001 r= -0/ بهداشت دهان و دندان و عملكرد مادران در اين زمينه ارتباط معكوس مشاهده شد ( 65 استنتاج: اين مطالعه نشان داد كه موانع ادراكي با رفتار مسواك كردن در ارتباط است بنابراين براي آموزش مسواك زدن بايد اين موانع ادراكي مورد توجه متخصصان بهداشت دهان و دندان قرار گيرد . از طرف ديگر خودكارآمدي مهم ترين متغير پيش بيني كننده مراقبتي بهداشت دهان و دندان در مادران باردار مي باشد بنابراين، متخصصان بهداشت دهان و دندان بايد اعتماد به خود را در مادران باردار راي رعايت رفتارهاي مراقبت هاي بهداشت دهان و دندان تقويت كنند.

Background and purpose: Oral health is one of the most important branches in public health. Great emphasis has been put on this issue by WHO in the department of Chronic Diseases and Health Promotion (CHP). This issue needs more attention regarding the health of pregnant women and their fetus. Materials and methods: A cross-sectional study was carried out on 340 pregnant women who were selected through multistage random sampling method from Arak health centers. DMFT index and HBM (susceptibility, severity, benefits, barriers and self-efficacy) were evaluated. Results: The mean age of women was 28.2 ± 3.7 years old and the mean of DMFT was 5.4 ± 2.83. Self-efficacy and perceived barriers were the main predictors of oral health behavior in pregnant women. The mean of oral health care performance in women was 43.1 ± 9.7. A significant correlation was found between perceived susceptibility and performance (r= 0.44, P= 0.008), perceived severity and performance (r= 0.51, P= 0.002), and self-efficacy and performance (r= 0.61, P= 0.001). In contrast, a significant negative correlation was observed between the perceived barriers to oral health care and pregnant women’s performances (r= -0.65, P= 0.001). Conclusion: According to this research perceived barriers were associated with oral hygiene behavior (tooth brushing). Therefore, these barriers should receive more attention by oral hygienists to promote educational programs regarding brushing. Moreover, self-efficacy was the most important predictor of oral health behavior in pregnant women. Hence, dental professionals should enhance selfconfidence in pregnant women so that they could follow oral health care behavior.