نقش متغيرهاي سياسي و اداري، در تغييرات حدود جغرافيايي خراسان، در پنج قرن اول هجري

Variables role political and administrative changes in Khorasan’s about geography, in five of the first century AD

موقعيت مهم خراسان در رويداد‌هاي پنج قرن نخستين اسلامي، پژوهشگر اين حوزه را درباره مدلول واقعي خراسان در قرون مذكور، به‌دقت فرامي‌خواند. اينكه حدود جغرافيايي خراسان، چه تحولاتي به خود ديده است و اين تحولات، متاثر از چه حوزه‌هايي بوده است، مسايلي است كه اين ايالت در اين مقطع از آن، متاثر است. اين مقاله، درصدد اثبات اين ديدگاه است كه حدود جغرافيايي خراسان در دوره مذكور، تابعي از نظام اداري و اوضاع سياسي اين ايالت بوده است و با تغيير اين متغيرها، حدود خراسان نيز دچار تحول مي‌شود. بي‌توجهي محقق تاريخ اسلام به اين تحولات، او را در تحليل تحولات تاريخي خراسان، به درك نادرست از وقايع، دچار مي‌كند. حدود جغرافيايي خراسان در قرن اول و دوم هجري، تابعي از نظام اداري عصر ساساني است و با شكل‌گيري سلسله‌هاي طاهريان و سامانيان در اين ايالت، تحولاتي متناسب با وضعيت سياسي و اداري جديد در خراسان روي مي‌دهد كه عمده آن تغيير نظام اداري و استقلال ماورا النهر از خراسان است. اين پژوهش به روش تحقيق تاريخي انجام گرفته است و درصدد نشان‌دادن تحولات حدود جغرافيايي خراسان و دلايل آن است.

Khorasan’sʹs strategic position in the events of the first five centuries Islamic, researcher of the field of Khorasan’s real inference in the Middle Ages, convened them carefully. That the geographical Khorasan, what developments has seen and these developments, affected by what has been spheres, is among the issues that the state at this point of it, affected. This article, sought to prove the point of view is that about geographical Khorasan in the period, the problem the administrative and political situation has been the province and with changing the function”, about Khorasan also changes. Disregarding these developments scholar of Islamic history, he analyzes historical developments in Khorasan, a misunderstanding of the facts, will suffer. Geographical limits of the first and second centuries AD in Khorasan, a function of the administrative system of the Sassanid era and the formation and Samanid dynasties Taherian in the state, according to the political situation and new office developments that major changes in the administrative system of Khorasan and Transoxiana independence of Khorasan. This research methods of historical research has been done and sought to give insigne about geographical changes in Khorasan and the reasons for it.