روش‌شناسي ماكس وبر؛ بررسي انتقادي مباني

Max Weberʹʹs Methodology: a Critical Analysis of Its Principles

اين پژوهش به روش «اسنادي»، ضمن تبيين اجمالي آرا و روش‌شناسي ماكس وبر، درصدد است به شكل روش‌شناسي بنيادين، با استخراج زمينه‌هاي فردي و اجتماعي، مباني هستي‌شناختي، انسان‌شناختي، معرفت‌شناختي و افراد تاثيرگذار در شكل‌گيري انديشه ماكس وبر، به ارزيابي انتقادي آن بپردازد. در روش وي، عمل تاريخي و اجتماعي را بايد از درون احساس كرد و براي آشكار شدن مولّفه‌هاي مهم و معنادار، از يك ساخته مفهومي ذهني آرماني، استفاده نمود و با ابزار تجربي آن را مورد آزمون قرار داد. وبر با تاريخي دانستن معرفت، شكل‌گيري نگاه تاريخي به معرفت را در انديشه‌هاي پس از خود، از وينچ تا هايدگر سرعت بخشيد. با وجود نسبي بودن و سر از شكاكيت درآوردن انديشه وبر، اين ايده كه بايد به معاني رفتارها و پديده‌هاي اجتماعي هم توجه كرد، به ضميمه وحي، عقل، نقل و بازشناسي بنيان‌هاي متافيزيكي، مي‌توان تبييني درست و واقع بينانه از رفتارها و پديده‌هاي اجتماعي ارايه داد.

Elaborating on Max Weberʹs views and methodology, the present research which uses a "documentary" method seeks to critically evaluate ontological, anthropological and epistemological principles of his thought and those who influenced its formation, through extracting its personal and social grounds, in the form of a fundamental methodology. According to his method, a historical and social behavior must be felt from inside, an ideal mental-conceptual construct must be used to make visible important and meaningful categories, and the behavior must be tested by empirical tools. Weber accelerated the formation of a historical look at knowledge in the thought of thinkers after him (from Winch to Heidegger) by regarding knowledge as something historical. Although Weberʹs view is relative and skeptic, the idea that we must take into consideration the meanings of social phenomena and behaviors can be used along with revelation, intellect, inspired transmission and recognition of metaphysical foundations to provide a correct and realistic explanation for social behaviors and phenomena.