معارف شيعه و بررسي نحوه انتقال تاثير‌گذارآن در جوامع غير اسلامي

Shiʹʹa Sciences and a Review of Their Effective Transmission into Non-Muslim Societies

از جمله كاركردهاي دين در عرصه اجتماعي، كاركرد انتقال معارف ديني به جوامع بشري است. با آنكه در برخي از اديان، اين كاركرد ظهور خارجي كم‌رنگي دارد، در برخي از اديان مانند اسلام، اين كاركرد برجسته است. در اسلام، براي ارايه معارف ديني، قرايت‌هاي گوناگوني مانند اهل‌سنت و تشيع به چشم مي‌خورد كه به تناسب توان، ظرفيت و قابليت، به جوامع بشري عرضه شده است. در اين مقاله، ضمن بهره‌گيري از روش نقلي‌‌ـ تحليلي به بررسي چگونگي انتقال معارف شيعيان در جوامع غيراسلامي با هدف دستيابي به ميزان تاثيرپذيري آن از يك‌سو، و كشف نقاط آسيب و مانعِ در مقابل آن از سوي ديگر، پرداخته شده است. نوآوري مقاله در حوزه رويكردي به اين مسيله، توجه به شرايط فرهنگي ـ اجتماعي ادوار گوناگون اسلامي است. اينكه تا چه حد تفكر شيعي توانسته است در جوامع غيراسلامي پايگاه اجتماعي پيدا كند، نتيجه‌اي است كه از فحواي مقاله قابل استنتاج است.

One of the functions of religion in social arena is transmitting religious sciences to human societies. Some religions fulfill this function inadequately but others, such as Islam, are more successful in this regard. In Islam, there are several understandings of religious sciences (such as Sunni and Shiʹa understandings) which are offered to human societies on the basis of their ability and capability. Using a transmitted-analytical method, the present paper examines how Shiʹa sciences were and are transmitted to non-Muslim societies in order to assess how they are influenced and find the damages and obstacles of their transmission. The innovation of this paper in terms of an approach to the issue is that it takes into consideration the cultural-social conditions of different Islamic periods. It can be understood from the paper to what extent Shiʹa thought has been able to find a social basis for itself in non-Muslim societies.