رابطه گردشگري و سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در كشورهاي در حال توسعه(رهيافت علّيت در داده‌هاي تابلويي)

Foreign Direct Investment and Tourism in Developing Countries: Evidence from Panel Causality Tests

امروزه جذب سرمايه‌گذاري خارجي و توسعه صنعت گردشگري در اغلب عرصه‌ها، مورد توجه برنامه‌ريزان دولتي و نيز بنگاه‌هاي خصوصي قرار گرفته است. از يك سو رشد اين صنعت مي‌تواند با گسترش انواع خدمات، ايجاد فرصت‌هاي شغلي و توسعه زيرساخت‌ها به جذب سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي كمك نمايد؛ از سوي ديگر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي نيز مي‌تواند نقش مهمي را در توسعه اقتصادي و بخصوص بخش گردشگري ايفا كند. در اين مطالعه رابطه علّي بين تعداد گردشگر خارجي و ميزان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي (FDI) براي كشورهاي در حال توسعه طي دوره 1995-2007 با استفاده از الگوي panel-var مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور از آزمون علّيت گرنجر هشيايو (1981) و آزمون عليت تودا و ياماموتو (1995) استفاده شده است. نتايج به دست آمده حاكي از اينست كه در كشورهاي در حال توسعه كه ايران هم جزو آنهاست، تنها از طرف تعداد گردشگر به سوي FDI، رابطه علّيت وجود دارد؛ به طوري كه هرچه ميزان گردشگر وارد شده به اين كشورها بيشتر باشد، ميزان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي بيشتر خواهد بود.

Tourism is an activity where capital, infrastructure, knowledge and access to global marketing and distribution chains are critical. Foreign direct investment (FDI) is often considered one of the most effective engines for harnessing these elements. This study applies panel causality methods to investigate the relationship between FDI and tourism in Developing Countries during 1995-2007. For this purpose, the Hsiaoʹs- Granger and Toda & Yamamoto (TY) causality tests used for investigating causality relationship between two variables. The model estimation reveal finds that there is unilateral causality from tourism to FDI. With respect to results of this study, the main implication policy is that the policy makers and economic planners should be adopting the suitable policies to improve tourism industry.