شناسايي موانع رفتاري كارآفريني‌سازماني در سازمان هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران بر مبناي روش‌شناسي كيو

Identification of behavioral barriers of corporate entrepreneurship (CE) in the airline of the Islamic Republic of Iran Airline company based on Q methodology

امروزه رمز بقا و توان ارزش‌آفريني سازمان‌ها در گرو تفكر خلاق و نوآورانه و درك فرصت‌هاي محيطي و بهره‌برداري از اين فرصت‌هاست. پژوهش حاضر تلاشي در جهت شناسايي موانع رفتاري سازمان، كه توسعه كارآفريني سازماني را تحت تاثير قرار مي‌دهند مي‌باشد، كه طي آن ابتدا به بيان موانع رفتاري گوناگون كارآفريني سازماني از ديدگاه صاحب‌نظران مختلف پرداخته شده است. در ادامه با استفاده از روش كيو در صدد شناسايي ذهنيت‌هاي گوناگون مديران خبره سازمان هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران(هما) در ارتباط با موانع رفتاري كارآفريني سازماني در اين سازمان مي‌باشيم و با حجم نمونه 57 نفر و با توزيع پرسش‌نامه كيو(با آلفاي كرونباخ 95درصد) به گردآوري اطلاعات پرداخته شده است. نتايج تحليل عاملي نشان مي‌دهد كه مديران معاونت بازرگاني سازمان هما مدعي هستند كه مهم‌ترين موانع رفتاري كارافريني سازماني عدم برنامه‌ريزي كافي، گرايش به آزمون و خطا(تجربه) و تمايل به سودهاي كوتاه‌مدت است، درحالي‌كه مديران معاونت برنامه‌ريزي و خدمات مديريت سازمان هما مدعي هستند كه عدم شراكت كاركنان در سود حاصل از خلاقيتشان، ارتقاي افراد سازگار و تاكيد بر نتايج از موانع رفتاري كارآفريني سازماني در اين سازمان است و مديران معاونت آموزش و بهسازي منابع انساني سازمان هما، مدعي هستند كه كنترل شديد و رسمي مديران، فرهنگ مديريت وظيفه‌اي در سازمان و گرايش سازمان به تخصص‌گرايي كاركنان مهم‌ترين موانع رفتاري كارافريني سازماني در سازمان هما به‌شمار مي‌رود.

Today, survival and value creation in organizations depend on creative and innovative thinking as well as understanding and utilization of environmental opportunities. This research attempts to introduce the organization behavioral barriers which affect the development of corporate entrepreneurship. First, with the views of different experts, various behavioral barriers of corporate entrepreneurship are discussed. Then, using Q methodology - one of the mixed descriptive research methods of exploratory type, various mentalities of certified managers of Islamic Republic Airline Company (HOMA), will be identified regarding to behavioral barriers of corporate entrepreneurship and the data will be collected using Q questionnaire (The Cronbachʹs ? of this scale was 0.95) with the sample consisted of 58 person. The results of factor analysis indicate that managers of commercial department believe that lack of adequate planning and tendency to try and error and short term profit are as the most important behavioral barriers of corporate entrepreneurship; but managers of planning and management services department believe that privation from benifits of their creative actions, promotion of opportunists and results-oriented appraisal are behavioral barriers and the third group who are managers of training and human resources development department expressed that managers rigid and formal control, job-oriented culture and organization’s inclination to employees’ proficiencies are the behavioral barriers of corporate entrepreneurship.