طراحي برنامه درسي ميان‌رشته‌اي در حوزه آموزش عالي

Interdisciplinary Curriculum Designing in Higher Education

مبناي نظري برنامه درسي بين‌رشته‌اي را مي‌توان در فلسفه آموزشي پيشرفت‌گرايي يافت. نهضت پيشرفت‌گرايي رويكردي به آموزش و يادگيري است كه در آن بر خلاقيت، فعاليت، يادگيري طبيعي، كسب تجارب يادگيري در جهان واقعي و تجاربي از اين نوع تاكيد زيادي مي‌شود. يكي ديگر از مباني نوين نظري رويكرد بين‌رشته‌اي، تيوري «سازنده‌گرايي» است. اين تيوري بر اين اعتقاد است كه هر شخصي بايستي واقعيت‌‌هاي خود را بسازد. يك اصل ساختن‌گرايي مي‌گويد تجربه كليد يادگيري معني‌دار است- البته نه تجاربي كه در قالب كتاب‌‌هاي درسي ارايه شده‌اند، بلكه تجاربي كه هر شخص به گونه‌اي مستقيم و بلاواسطه كسب مي‌نمايد- و به اشتراك گذاشتن تجارب نيز بسيار اثرگذار خواهد بود. در ضمن مباحث مربوط به تدوين مضامين و محتويات در يك برنامه درسي ميان‌رشته‌اي، به دليل ضرورت امر، هرگونه تقسيم‌بندي رشته‌اي رد مي‌شود. محتويات مواد درسي براساس مشكلات تعريف مي‌شوند مضافاً آنكه اين مشكلات بايد لنگرگاهي در واقعيت بيابند. مشكلات اصلي و واقعي زندگي به سرنخي تبديل مي‌شوند كه بايستي آنها نه‌تنها در طراحي برنامه درسي بلكه را در فرايند «آموزش» هم دخالت داد. از طرف ديگر، برنامه درسي متشكل از عناصري است كه بدون آنها، ساختاري منسجم نخواهد داشت. در اين مقاله، ابتدا به بررسي ادبيات مربوط به برنامه درسي ميان‌رشته‌اي در آموزش عالي پرداخته شده و به دنبال آن سعي شده است كه با برشمردن عناصر اصلي برنامه درسي ميان‌رشته‌اي، راهكارهاي عملي براي طراحي برنامه درسي در اين ديدگاه ارايه گردد.

The theoretical basis of interdisciplinary curriculum is found in progressive educational philosophy. The progressive movement is an approach to learning that places great emphasis on creativity, active learning, "naturalistic" learning, real world outcomes, and experience. The other more recent theoretical basis for interdisciplinary curriculum is found in constructivism theory. Constructivism is a theory of learning that states that each person must construct his or her own reality. The constructivism principle states that experience is the key to meaningful learning, not someone elseʹs experience abstracted and condensed into textbook form, but it is based on oneʹs own direct experience. In the interdisciplinary curriculum, the debates about themes or content development will refuse any disciplinary classification. The content will define on exist problems and this problem must to have a bases in reality. The essential and real problems of life will be a basic that must to use not only in design of curriculum bout also in the process of teaching. In the other hand, the curriculum has core elements that have not correct structure without them. In this article, we try to reviewing the literature of interdisciplinary curriculum in higher education and in other section, we will determine core element of higher education interdisciplinary curriculum and practical guideline to design an interdisciplinary curriculum.