تسهيم دانش بين اعضاي هييت علمي در محيط‏هاي دانشگاهي؛ نگاهي ميان‌رشته‌اي

Knowledge Sharing among Faculty Members in Academic Contexts: An Interdisciplinary View

هم‌اكنون جدال انديشه‌اي بر سر مفهوم‏سازي توليد، تسهيم، انتشار و كاربرد دانش در دانشگاه‏ها و موسسه‌هاي عالي كشور، موضوع پيچيده‌اي است كه توجه زيادي را هم در ادبيات دانشگاهي و هم در حوزه مديريتي به خود معطوف داشته است. بر اين مبنا، تسهيم دانش در آموزش عالي به عنوان يك موضوع ميان‌رشته‌اي كه پيوند ميان دو رشته اصلي «مديريت دانش» و «آموزش عالي» به‌ويژه مديريت آموزش عالي است، مطرح شده است. بسياري از پژوهشگران و صاحب‌نظران كوشيده‌اند تا به اين پرسش پاسخ دهند كه عوامل تاثيرگذار بر افراد در تسهيم دانش كدامند؟ عوامل و دلايل احتمالي تسهيم و يا عدم تسهيم دانش افراد كدامند؟ در پاسخ به اين پرسش، پژوهش‏هاي متعددي انجام‌شده كه يافته‌هاي آن در برخي از موارد نظري و در برخي از موارد نيز داراي شواهد تجربي است. در اين مقاله تلاش شده با روش توصيفي تحليلي، تسهيم دانش بين اعضاي هييت علمي، به مثابه يك حوزه مطالعاتي ميان‏رشته‌اي در عرصه آموزش عالي، بررسي و واكاوي شود. پژوهش حاضر، كاوش پديده تسهيم دانش در عرصه آموزش عالي را به بحث گذاشته و سپس با بررسي دقيق و ژرف‌نگري، عوامل موثر بر تسهيم دانش بين اعضاي هييت علمي را تحليل كرده است. اين مقاله بر اين نكته تاكيد دارد كه حوزه مطالعاتي ميان‌رشته‌اي تسهيم دانش از علوم و دانش‏هاي مختلفي بهره برده و براي كاوش پديده تسهيم دانش در محيط‌هاي آموزش عالي و نظريه‌پردازي در اين زمينه، درك و تحليل ماهيت دانش، انگيزش و فرصت تسهيم دانش در دانشگاه ضروري است. همچنين در اين مقاله نتايج دو دهه پژوهش‏هاي مهم تجربي در ارتباط با عوامل موثر بر تسهيم دانش در محيط‌هاي دانشگاهي مرور شده است. در پايان، مقاله با ارايه مدلي مفهومي، جايگاه كنوني و زمينه‏هاي بالقوه پژوهش‏هاي آتي مرتبط با تسهيم دانش را پيش روي پژوهشگران قلمرو آموزش عالي قرار مي‏دهد.

The serious bone of contention on the conceptualization of production, sharing, dissemination and application of knowledge in universities and higher education institutions is a complex issue that has received a lot of attention in the academic literature and management fields. Hence, knowledge sharing has emerged in higher education as an interdisciplinary field of study that links the two majors of "knowledge management" and “higher education" especially in higher education management. Many scholars and researchers have tried to respond to these questions: What are the factors that influence people in knowledge sharing? What are the factors and possible reasons for sharing or not sharing? To answer these research questions, many studies have been conducted which have both theoretical and practical implications. Based on a descriptive-analytic method, this paper discussed and explored the knowledge sharing phenomenon in higher education in an interdisciplinary field of study and, it has also analyzed the factors affecting knowledge sharing among faculty members. The article concludes that to explore the knowledge sharing phenomenon in higher education and theorizing in this field, understanding and analyzing the nature of knowledge, motivation and opportunity for sharing of knowledge are essential. The study has reviewed the results of two decades of pioneering empirical research in academic environments. At the end a conceptual model is presented with a focus on the current situation and potentiality of the future research on knowledge sharing in academic environments.