تاثير عصاره هيدروالكلي برگ بارهنگ (Plantago major) بر سطح سرمي‌ انسولين ،گلوكز و هيستولوژي بافت پانكراس و كليه درموش‌هاي ديابتي‌شده

Effect of Hydro-Alcoholic Extract of Plantago major Leaf on Serum Level of Insulin, Glucose, and Histology of Pancreas and Kidney in

زمينه و هدف: ديابت نوع 1 به‌علت نقص در ترشح انسولين ايجاد مي‌شود. در اين مطالعه تاثير بارهنگ بر سطح سرمي انسولين و گلوكز و اثر ترميمي عصاره بر بافت پانكراس و آثار نفروپاتي ناشي از ديابت مورد بررسي قرار گرفت. روش بررسي: 30 سرموشصحرايينربه سه گروه تقسيم شدند: گروه اول (كنترل سالم) كه با سرم فيزيولوژي تيمار شدند و دو گروه بعدي به‌وسيله تزريق داخل صفاقي استرپتوزوتوسين ديابتي شدند. يك گروه از موش‌هاي ديابتي mg/kg/bw100 عصاره برگ بارهنگ را به مدت 6 هفته به روش داخل صفاقي دريافت كردند و گروه سوم به‌عنوان كنترل ديابتي در نظر گرفته شدند. بعد از اتمام دوره تيمار، خونگيري انجام و سطح سرمي گلوكز، انسولين، كراتينين و BUN سنجش شد. پس از تهيه مقاطع بافتي، رنگ‌آميزي باH & E براي پانكراس و PAS براي كليه انجام شد .مطالعات بافتي توسط ميكروسكوپ نوري صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون آناليز واريانس و آزمون تعقيبي توكي تجزيه وتحليل شدند. يافته‌ها: در اين مطالعه، عصاره بارهنگ؛ سطح سرمي گلوكز، BUN و كراتينين را كاهش و سطح سرمي انسولين را نسبت به گروه ديابتي افزايش داد (05/0p < ). همچنين به‌طور معني‌دار باعث افزايش ميانگين قطر و تعداد جزاير پانكراس گرديد (05/0p < ). نتيجه‌گيري: عصاره بارهنگ مي‌تواند اثر هايپوگلايسمي خود را از طريق بازسازي جزاير پانكراس اعمال كند، همچنين قادر به بهبود عوارض كليوي ناشي از ديابت نيز مي‌باشد.

Background and Objectives: Diabetes type 1 is caused by the lack of secretion of insulin. In this study, the effect of Plantago major on the serum level of insulin and glucose, and restorative effect of extract on pancreas tissue, and nephropathic effects of diabetes were studied. Methods: Thirty male rats were divided into three groups. The first group (healthy control) that was received normal saline, and other two group were diabetized by intraperitoneal injection of streptozotocin. One group of diabetic mice received P. major leaf extract 100mg/kg/bw as intraperitoneal injection four 6 weeks and the third group was considered as diabetic control. After the treatment period, taking blood was performed and serum levels of glucose, insulin, creatinine, and BUN were measured. After preparation of tissue sections, H&E and PAS stainings were respectively done for pancreas and kidney. Histological studies were performed with an optical microscope. Data were analyzed using analysis of variance and Tukeyʹs post hoc tests. Results: In this study, P. major leaf extract significantly decreased the serum levels of glucose, BUN, creatinine and significantly increased the serum level of insulin compared to diabetic group (p < 0.05). Also, it significantly increased the mean diameter and number of pancreatic islands (p < 0.05). Conclusion: Hypoglycemic effect of the extract of P. major leaf could be done through regeneration of pancreatic islands and could improve kidney complications of diabetes