مباحث فرامتني اسلامي‌سازي علوم انساني

Hypertexts Topics of Human Sciences Islamicization

هدف: هدف اين پژوهش، بررسي دو مصداق از رويكرد حداكثري؛ يعني فرهنگستان علوم اسلامي با تاكيد بر انديشه‌هاي مرحوم سيد منيرالدين حسيني و موسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره) با تاكيد بر ديدگاههاي استاد مصباح يزدي است. روش: روش پژوهش در اين مقاله، توصيفي و از نوع تحليل اسنادي است. يافته‌ها: فرهنگستان در صدد اسلامي‌سازي ساير عرصه‌هاي جامعه اعم از علمي، اجرايي، مديريتي است؛ در حالي كه مصباح، موضوع اسلامي‌سازي را صرفاً در حيطه علوم دنبال مي‌كند. دستگاه فكري فرهنگستان، از عمق، گستردگي و پيچيدگي خاصي برخوردار است؛ در حالي كه نظام فكري استاد مصباح اين گونه نيست. از همين رو، فرهنگستان مباحثي همچون: فلسفه شدن، روش عام، روش خاص و رابطه ارزش، بينش و دانش را مطرح مي‌كند؛ در حالي كه مباحث استاد مصباح فراتر از طرح جامع تحول نمي‌رود. فرهنگستان، عمل فهم را مانند ديگر افعال انسان، داراي اراده مي‌بيند و معتقد است فهم و معرفت ديني بشر همواره در حال تكامل است. در نتيجه، نمي‌توان نظر و ديدگاه ارايه شده از اسلام در ارتباط با موضوع خاصي مثل اقتصاد يا سياست را سخن آخر در آن زمينه دانست و جلوي مطرح شدن نظريه‌هاي بعدي را گرفت يا با آنها به مخالفت پرداخت. بر اين اساس، علوم اسلامي نيز ثابت و قطعي نبوده، دايم در حال تكامل تغيير و تحولند. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد علاوه بر اثبات امكان اسلامي‌سازي علوم، مباني فرامتني از تاثير بسزايي در فهم و خوانش متون مقدّس و در نتيجه، جهت‌دهي به اسلامي‌سازي علوم برخوردارند؛ لذا مي‌توان از علوم اسلامي متعدد و نه صرفاً يك علوم اسلامي سخن گفت

Objectives: The present study aims to take a look at the views of both islamic sciences academy (based on the ideas of the late seyyed moniroddin hoseini) and research and educational institute of Imam Khomeini (based on the ideas of mesbah yazdi) as two examples of maximalist approach. Method: The method of the article is descriptive and document analysis. Results: Islamic sciences academy is attempting to make all aspects of society Islamic, including scientific, executive and management; while mesbah considers islamicization as a subject of mere sciences. The idea processing system in Islamic sciences academy is wide spread, deep and complicated; while in mesbah, s is different. Therefore topics such as philosophy, general approach, specific approach and relationship between value and vision and knowledge are discussed in Islamic sciences academy; while the discussions in mesbah, s institute just go around comprehensive change project. Islamic sciences academy believes that understanding process of human being- like other actions- is voluntary and religious knowledge and understanding is always in the process of completing.therfore it is not possible to consider the idea of Islam in connection with a specific subject like economy or politics as the final word and Islamic sciences are not fixed, definite and irrevocable. Islamic sciences are always changing and are not fixed, based on the ideas of academy. Conclusion: The author of the paper concludes that in addition to demonstrate the possibility of science islamicization; hypertext topics are also highly effective in understanding scriptures and therefore leading to islamicization of sciences. At the end of the article different Islamic sciences are suggested, rather than mere one Islamic science