بررسي هويت زن در نهج‌البلاغه و دلالت‌هاي تربيتي آن

Surveying Woman Nature in Nahjolbalaghe and its Educational Implications

در پژوهش حاضر با روش تحليل اسنادي، رويكردهاي هويت زن در نهج‌البلاغه و دلالت‌هاي تربيتي اين رويكردها، مورد بررسي قرارگرفته است. جامعه آماري نامه‌ها و خطبه هاي موجود در نهج‌البلاغه به عنوان منابع دست اول و مقاله ها و پژوهش‌هاي انجام شده به عنوان منابع دست دوم، است. نمونه برداري به صورت هدفمند انجام شده وبر اين اساس از منابع فوق‌الذكر، استفاده شده است و با استفاده از روش تحليل اسنادي، «شخصيت و هويت زن و دلالت‌هاي تربيتي آن» در نهج‌البلاغه مورد توجه قرار گرفت. ابزار مورد استفاده فيش برداري بوده و يافته هاي پژوهش مورد تحليل قرارگرفتند. عمده‌ترين يافته‌ها عبارتند از:پژوهشگران در برخورد با موضوع زن بسته به ديدگاه خود؛ يكي از چهار رويكرد زير را برگزيده‌اند كه عبارتست از؛1-رويكرد اول شرور بودن زن :اگر شرور بودن زن را ذاتي فرض كنيم بايد او را از عرصه تعليم و تربيت دور نگه داشت تا علم كه ابزار قوي است در جهت شرارت مورد استفاده قرار نگيرد. بدين ترتيب حق تعليم را از زن سلب مي‌كند 2- رويكرد دوم :ناقص بودن زنان: پذيرش اين رويكرد نيز با پذيرش محدوديت‌هاي ذاتي زنان نسبت به مردان، نابرابري‌هاي جنسيتي در عرصه تعليم و تربيت را توجيه مي‌كند 3- يكساني زن و مرد در همه عرصه‌ها (برخي از گروه هاي فمينيستي)؛ اين ديدگاه در ظاهر بسياري از نابرابري‌هاي جنسيتي در عرصه تعليم و تربيت را از ميان مي‌برد اما در تقابل با آموزه‌هاي، نهج‌البلاغه است چون بسياري از تفاوت‌هاي فيزيولوژي و ذاتي زنان ناديده گرفته مي‌شود و در عرصه تعليم و تربيت موجب زياده‌روي‌هاي زنانه شده و آن را در جهت اغراض مردانه، قرار داده و نابودي بنيان خانواده را در پي دارد. 4- رويكرد چهارم : يكساني زن، در شرافت و كمالات با و جود تفاوت در نقش‌ها و ويژگي‌ها است. اين ديدگاه افق‌هاي جديدي را در تعليم و تربيت زنان، در پيش رو قرارمي دهد. در پايان از بين ديدگاه‌هاي گوناگون مطرح شده، يكساني زن و مرد در شرافت و كمالات - با و جود تفاوت در نقش‌ها و ويژگي‌ها - انتخاب و دلالت‌هاي تربيتي آن بررسي شد.

This research surveys and examines woman nature approaches in Nahjolbalaghe and their educational implications using documentary analysis. Statistical population is all letters and speeches available in Nahjolbalaghe as first hand resources and conducted researches as second hand resources. Sampling is done targeted and “characteristics and nature of woman and its educational implications” in above-mentioned resources is surveyed using documentary analysis. Note taking is the study instrument and findings are analyzed. Main findings include: researchers have chosen one of these four approaches on nature of woman based on their thought: 1- wickedness of woman: if suppose wickedness of woman as natural and personal, she should be held away from education so that science which is strong tools is not applied towards her wickedness. So, teaching right is robbed from woman. 2- shortage and defect of woman: if this type of thought is accepted, natural limitation of women compared to men and sexual inequalities in education is justified. 3- equality of men and women in all areas (some of feminist groups): this idea apparently removes many sexual limitations and inequalities in educations but it is against Nahjolbalaghe instructions because many phisiologic and natural features of women are ignored and leads to female excess within education and eventually ends with collaps of family foundation. 4- equality of woman with man in honor and perfection and difference in roles and characteristics. This viewpoint opens new horizons in women education. Finally, fourth viewpoint is selected and its educational implications are examined.