بررسي رابطه آگاهي از مزاياي دوچرخه‌سواري و ميزان استفاده از آن در سفرهاي كوتاه درون‌شهري (مورد مطالعه: شهر اصفهان)

A study of the relationships between awareness toward the benefits of cycling and using bikes on short trips (Case Study of Isfahan)

گسترش استفاده از خودرو باعث افزايش ترافيك، آلودگي‌هاي زيست‌محيطي، بيماري، مصرف سوخت و . . . به‌ويژه در شهرهاي بزرگ شده است. يك راه‌كار اساسي، گسترش استفاده از دوچرخه در حمل و نقل درون شهري به ويژه سفرهاي كوتاه است. اما فرهنگ استفاده از دوچرخه در جامعه شهري ايران، توسعه نيافته است. عوامل فرهنگي نقش مهمي‌ در اين زمينه دارند، اما كمتر مورد بررسي علمي‌ قرار گرفته‏اند. بر اين اساس، پژوهش حاضر تلاش كرده است رابطه آگاهي از مزاياي جسمي‌ و رواني دوچرخه و ميزان استفاده از آن در سفرهاي كوتاه درون شهري را مورد بررسي قرار دهد. روش انجام پژوهش، پيمايش است. جامعه آماري، مردان 64-15 ساله ساكن اصفهان هستند كه 400 نفر به‌عنوان نمونه تعيين و با استفاده از روش نمونه‏گيري تصادفي چندمرحله اي انتخاب شدند. ابزار تحقيق، پرسش‌نامه محقق ساخته است كه جهت تعيين اعتبار آنها از اعتبار محتوا و اعتبار سازه و جهت تعيين پايايي شان از همساني دروني به روش آلفاي كرونباخ استفاده شده است. نتايج اين مطالعه نشان داد كه ميزان استفاده از دوچرخه در بين مردان پايين است اما ميزان آگاهي از مزاياي دوچرخه سواري در سطح قابل قبولي است و بين ميزان آگاهي از مزاياي دوچرخه سواري و ميزان استفاده از آن رابطه معناداري وجود دارد و هرچه آگاهي از مزاياي جسمي‌ و رواني دوچرخه‏سواري بيشتر شود ميزان استفاده از دوچرخه افزايش مي‌يابد.

Spread use of automobiles has increased traffic, environmental pollution, disease, energy consumption, etc., especially in big cities. A basic approach is the expansion of using bicycles in urban transportation especially for short trips, but cycling culture has not been developed in Iran. Cultural factors play an important role in this field, but have rarely been investigated. The present study has tried to investigate the relationship between physical and mental awareness towards cycling and using bikes on short trips. The research method is a cross-sectional survey. The population is men aged 15-64 in Isfahan and 400 subjects were selected using multi-stage random sampling. The measurement tool is a researcher-made questionnaire that included two scales; content validity and construct validity through factor analysis were used to determine the validity and the reliability was measured by Cranach Alpha coefficient. Research descriptive findings showed that the level of using bicycles is low among men, but the awareness towards physical and mental benefits of cycling is high. The analytical results indicated that there is a significant relationship between awareness towards bicycle benefits and using bicycles. In other words, with increasing awareness towards cycling, bicycle usage is increased.