بررسي برخي ويژگي‌هاي جوانه‌زني گياه مريم گلي سهندي (Boiss & Buhse Salvia sahendica) در شرايط تنش‌هاي خشكي و شوري

Evaluation of Some Germination Factors of Salvia sahendica Boiss & Buhse in Drought and Salt Stresses Conditions

جنس مريم گلي در ايران داراي 58 گونه گياهي علفي يكساله و چندساله است كه 17 گونه ي آن انحصاري بوده كه يكي از آنها معروف به مريم گلي سهندي با نام علمي Boiss & Buhse Salvia sahendica است. به منظور بررسي عكس العمل جوانه‌زني بذر اين گياه به تنش خشكي ناشي از پلي اتيلن گلايكول 6000 و همچنين تنش شوري ناشي از كلريد سديم، دو آزمايش مستقل بر پايه طرح كاملا تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. آزمايش اول شامل اثر سطوح مختلف خشكي (صفر، 2-، 4-، 6-، 8- و 10- بار) و آزمايش دوم شامل اثر سطوح مختلف شوري (صفر، 50، 100، 150، 200 و 250 ميلي مولار) بر درصد و سرعت جوانه زني، شاخص بنيه، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه بود. نتايج نشان دهنده اثر معني دار تيمارهاي خشكي و شوري بر تمامي صفات مورد بررسي بود. در بررسي اثر تنش خشكي، بيشترين و كمترين درصد جوانه‌زني در تيمار 2- بار و 10- بار (به ترتيب 11/60 و 55/41 درصد) و بيشترين شاخص بنيه در تيمار 4- بار (07/62) مشاهده شد. در بررسي اثر تنش شوري، بيشترين و كمترين درصد جوانه‌زني در تيمار 50 ميلي مولار و 250 ميلي مولار (به ترتيب 61/55 و 43/12 درصد) و بيشترين شاخص بنيه در تيمار شاهد (07/54) اندازه‌گيري گرديد. طول ريشه‌چه كمتر از طول ساقه‌چه تحت تاثير تنش ها قرار گرفت. با توجه به نتايج اين تحقيق به نظر مي رسد مريم گلي سهندي تحمل نسبتا خوبي به شرايط تنش خشكي و شوري در مرحله جوانه‌زني دارد.

Salvia genus has 58 annual and perennial herbaceous species in Iran that 17 species are endemic and Salvia sahendica Boiss & Buhse is one of them. In order to investigate the effects of drought stress caused by PEG 6000 and salinity stress induced by NaCl on germination factors of Salvia sahendica, two experiments were carried out based on a completely randomized design with 3 replications. In the first experiment, the effects of drought levels (0 as control, -2, -4, -6, -8 and -10 bar) and in the second one, the effects of salinity levels (0 as control, 50, 100, 150, 200 and 250 mMol) on percentage and rate of germination, vigor index, radicle and plumule length were studied. According to the results, different levels of drought and salt stress had significant effects on all measured characteristics. In drought stress test, the highest and lowest percentage of germination was observed in -2 and -10 bar (respectively, 60.11 and 41.55 %) and highest vigor index was measured in -4 bar (62.07). Study of salinity stress test showed that the highest and lowest percentage of germination was in 50 and 250 mM treatments (55.61 and 12.43 %, respectively) and highest vigor index was observed in control (54.07). Radicle length was affected less than plumule length in these stress conditions. It seems that S.sahendica is well tolerance to drought and salt stress in germination stage.