تحليل توزيع فضايي و مكان‌گزيني خدمات درماني با استفاده از مدل تصميم‌گيري چندمعياره فازي (مطالعه موردي: شهر مياندوآب)

The Analysis of Spatial Distribution and Positioning Medical Care by Multi Criterion Multi Phase Decision Making Model :a case study of city Miandoaab

رشد سريع شهرنشيني در كشورهاي درحال توسعه، گسترش كالبدي شهرها و عدم توانايي مالي و فني دولت‌ها در ارايه خدمات باعث توزيع ناعادلانه خدمات شهري مخصوصاً خدمات درماني گشته است. بنابراين مكان‌يابي بهينه كاربري‌ها ضروري است. به دليل خصيصه فضايي مكان‌يابي و تعدد و تضاد معيارهاي موثردر امر مكان‌يابي كاربري خدمات درماني (درمانگاه) ضرورت تركيب قابليت‌هاي سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و تحليل تصميم چندمعياري (MCDM) ايجاب مي‌كند. همچنين به خاطر ويژگي عدم قطعيت ذاتي مسايل شهري استفاده از روش‌هاي غير تعيني مثل روش‌هاي فازي ضروري است. در اين تحقيق بعد از بررسي توزيع فضايي مراكز خدمات درماني (درمانگاه و مراكز بهداشتي و درماني) شهر مياندوآب، به تعيين شعاع خدمات‌رساني اين مراكز پرداخته و با همپوشاني آن با لايه تراكم جمعيت، ميزان جمعيت برخوردار و محروم ازاين خدمات مشخص گرديد. سپس اقدام به تهيه نقشه‌هاي معيار با استفاده از توابع تحليلي در GIS و وزن‌دهي به معيارها به روش FUZZY AHP و اعمال وزن آنها بر نقشه‌هاي معيار در محيط GIS/ARC گرديد. در نهايت با استفاده از نقشه تناسب مكاني و نقشه بولين اقدام به انتخاب هفت مكان پيشنهادي و وزن‌دهي به آن ها با استفاده از روش FUZZY AHP گرديد تا بهترين مكان و اولويت آن ها مشخص گردد. با توجه به حداقل سرانه‌هاي شهري اقدام به انتخاب سه مكان با اولويت بيش تر با درنظر گرفتن عامل همجواري مكان‌ها گرديد.

Intense migration of villagers to cities, fast growth of city population, and irregular skeletal extension of cities, joining near villages to cities and spiral phenomenon and financial and technological inability in offering services in recent decades had led to problems and difficulties in cities namely unfair distribution of civil services especially medical services. Nowadays, health care and medical services is seen as one of civic substructures through development. Increasing population of civic regions has increased public services demands especially medical services and necessity of its fair distribution upon different environmental, social, economic and skeletal criterions. Therefore, positioning has an important role in inexhaustible development. In this paper we use Geographical Information System (GIS) and Multi Criterion Decision Making (MCDM) analysis to analyze spatial distribution and positioning of medical services in Miandoaab city.