بررسي خصوصيات شخصيتي و علمي الگوهاي مثبت و منفي در بين مدرسين دانشگاه علوم پزشكي كرمان از ديدگاه دانشجويان رشته‌هاي داروسازي و دندانپزشكي

Personal and Scientific Characteristics of Positive and Negative Role Models among Medical Educators from the Viewpoint of Dentistry and Pharmacy Students in Kerman University of Medical Sciences, Ira

زمينه و هدف: عوامل متعددي در ارتقاي كيفيت آموزش عالي كشور و بهبود فرايند آن دخيل مي‌باشند. الگوهاي حرفه‌اي يكي از مهم‌ترين فاكتورهاي تعيين كننده در دستيابي به اهداف آموزشي و يادگيري بهتر دانشجويان به شمار مي‌روند. هدف از انجام اين پژوهش، بررسي خصوصيات شخصيتي و علمي الگوهاي مثبت و منفي در بين مدرسين دانشگاه علوم پزشكي كرمان از ديدگاه دانشجويان رشته‌هاي داروسازي و دندانپزشكي بود. روش كار: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي- مقطعي، 94 دانشجوي سال آخر رشته‌هاي داروسازي و دندانپزشكي نمونه پژوهش را تشكيل دادند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسش‌نامه محقق ساخته بود كه در سه بخش به بررسي خصوصيات شخصيتي و دموگرافيك فرد پاسخ دهنده، خصوصيات شخصيتي و علمي الگوهاي مثبت و خصوصيات شخصيتي و علمي الگوهاي منفي مي‌پرداخت. يافته‌ها : از نظر دانشجويان، بيشترين ميانگين الگوهاي مثبت معرفي شده، به ترتيب مربوط به ويژگي‌هاي احترام به همكار (75/8)، با سواد بودن (52/8)، داشتن فن معلمي (49/8)، خوش اخلاقي(45/8) و مهرباني (43/8) بود. بين الگوهاي مثبت از نظر متغيرهاي سن، جنسيت، مقطع تدريس (پايه و باليني) و رتبه علمي هيچ تفاوت معني‌داري مشاهده نشد. بيشترين ميانگين الگوهاي منفي معرفي شده، به ترتيب مربوط به ويژگي‌هاي قابل نكوهش بودن (97/6-)، نداشتن فن معلمي (41/6-)، مهربان نبودن (09/6-)، مدير خوب نبودن (08/6-) و احترام نگذاشتن به دانشجويان (03/6-) بود. بين الگوهاي منفي، تنها از نظر متغير رتبه علمي (029/0 = P ) تفاوت معني‌دار آماري مشاهده شد. در مجموع، 2 دسته خصوصيات مثبت و 3 دسته خصوصيات منفي در قالب منش‌هاي اخلاقي و ارتباطي، مهارت‌هاي مديريتي و آموزشي و شايستگي‌هاي علمي و شخصيتي، براي الگوهاي حرفه‌اي و غير حرفه‌اي معرفي گرديد. در خصوص ارتباط بين خصوصيات شخصيتي و علمي الگوهاي مثبت و منفي و ويژگي‌هاي عمومي دانشجويان پاسخ دهنده، مشخص گرديد كه از نظر متغير سن، هيچ ارتباط معني‌داري بين الگوهاي مثبت و منفي معرفي شده و ويژگي‌هاي عمومي دانشجويان وجود ندارد. نتيجه‌گيري: خصوصيات و ويژگي‌هاي مثبت و منفي مدرسين، نقش به سزايي در مقبوليت و الگو قرار دادن آنان از جنبه‌هاي شخصيتي، حرفه‌اي و علمي، از سوي دانشجويان دارد و جهت دستيابي به اهداف آموزشي و ارتقاي نظام آموزش عالي، بايد مورد توجه ويژه قرار گيرند.

Background & Objective: Several factors play an integral role in the quality of higher education and improving its processes. Professional role modeling is one of the most determining factors in achieving educational goals and fostering better learning. Hence, the aim of this study was to investigate the scientific characteristics of positive and negative role models among medical educators from the viewpoint of the dentistry and pharmacy students in Kerman University of Medical Sciences (Kerman, Iran). Methods: In this descriptive, analytical, cross-sectional study, a structured and self-administered questionnaire was completed by 94 senior pharmacy and dentistry students. The questionnaire contained pre-specified items in 3 sections relating to the demographic characteristics of respondents and scientific characteristics of positive and negative role models. Results: The highest mean scores for positive role models were given to features as being respectful to colleagues (8.75), being knowledgeable (8.52), having teaching competencies (8.49), being good tempered (8.45) and being kind (8.43). There was not a statistically significant difference between the positive role models [age, gender, education level (basic-clinical)] and the scientific rank. The highest mean scores for negative role models were given to the features as deserving blame (-6.97), having no teaching competencies (-6.41), not being kind (-6.09), not being a good manager (-6.08) and not being respectful to students (-6.03). There was only a significant difference between the negative role models and scientific rank (P = 0.029). Totally, 2 positive and 3 negative characteristics were identified for professional and non-professional role models. These characteristics can be classified into ethical behavior and communication, educational and managerial skills, and scientific competencies. There was not a statistically significant difference regarding the association between the scientific characteristics of positive and negative role models and the general characteristics of the respondents in terms of age variable. Conclusion: Our results suggested that the positive and negative characteristics of teachers formed a significant part in their acceptance and choosing them as role models from the perspectives of students. To achieve the educational goals and improving our higher education system, special attention should be given to these aspects as personality, professionalism and scientific characteristics.