ضرورت تاسيس رشته فلسفه آموزش بزرگ‌سالان به‌عنوان حوزه‌اي ميان‌رشته‌اي در مقطع كارشناسي ‌ارشد در زيرمجموعه علوم تربيتي

Necessity of Having Philosophy of Adult Education as an Interdisciplinary Field at a Graduate Level

هدف از اين نوشتار معرفي حوزه معرفتي فلسفه آموزش بزرگ‌سالان به‌عنوان حوزه‌اي ميان‌رشته‌اي است. درحال‌حاضر، گرايش‌هاي فلسفه تعليم و تربيت و آموزش بزرگ‌سالان، در مقاطع تحصيلات تكميلي علوم تربيتي به‌عنوان دو گرايش مستقل مطالعه و تحقيق مي‌شوند. اين نوشتار مي‌كوشد ضرورت ايجاد پلي با عنوان «فلسفه آموزش بزرگ‌سالان بين فلسفه تعليم و تربيت و آموزش بزرگ‌سالان» را آشكار سازد. در اين مقاله، تاريخچه صد‌ساله مطالعات فلسفي در حوزه آموزش بزرگ‌سالان و تلاش‌هاي افرادي مانند گرونت ويگ، بوبر و ليندمن بررسي شده است. گرچه مباحث عمده در فلسفه آموزش بزرگ‌سالان را مي‌توان به سه بخش تقسيم كرد، اما در اين مقاله، بيشتر به بخش اول اشاره شده است. اين سه بخش عبارتند از: ?. طبقه‌بندي‌هاي ارايه‌شده براي ديدگاه‌هاي فلسفي مطرح در آموزش بزرگ‌سالان از قبيل طبقه‌بندي الياس و مريام، طبقه‌بندي هيمسترا؛ ?. بررسي ريشه‌هاي فلسفي رويكردهاي سوادآموزي از قبيل سوادآموزي تابعي، سوادآموزي توده‌اي، سوادآموزي آگاهي‌بخش و سواد اطلاعاتي؛ ?. مطالعه آراي متفكران مهم در حوزه فلسفه آموزش بزرگ‌سالان. در پايان، نگارنده هفت‌دهه سوادآموزي در ايران را بررسي كرده و كوشيده است كه نشان دهد ريشه بسياري از ناكامي‌هاي سوادآموزي در ايران، به‌سبب نداشتن پشتوانه فلسفي نظري است. لذا با تاسيس اين رشته جديد، مي‌توان با بهره‌گيري از منابع فلسفي و تربيتي، به فهم و حل (كاهش) مسايل و مشكلات آموزش بزرگ‌سالان و سوادآموزي در ايران كمك كرد.

The aim of this paper is to introduce Philosophy of Adult Education as an interdisciplinary field at a graduate level. Currently, the field of Philosophy of Education and Adult Education are offered as two independent fields at some universities. This paper strives to create a link between Adult Education and Philosophy of Education. In this paper, a hundred-year history of philosophical studies in adult education has been reviewed. Although the major topics in Philosophy of Adult Education can be divided in to three sections, in this paper, the first section is reviewed. The three sections include: A) Categories presented in Philosophy of Adult Education, such as Elias’ and Merriam’s classification and Hiemstra’s classification. B) Study of philosophical roots of adult literacy approaches, such as functional literacy, information literacy. C) Recognition of thinkers in the field of Philosophy of Adult Education, such as Gruntvig and Mezirow. Finally, seven decades of adult education and literacy in Iran is reviewed and tried to show that the cause root of literacy failure in Iran is partically due to lack of philosophical foundations. So this new field may help understand and reduce some problems of adult education and literacy we face in Iran.