مسايل ژيوتكنيكي خاك‌هاي مساله‌دار جهت احداث كانال‌هاي آبياري بر روي آن‌ها

Geotechnical Issues of Problem Soils (Swelling, Dispersive, Soluble and Collapsible) in Irrigation Channel Construction Geotechnical Problems of Problem Soils to Irrigation Channel Construction

كانال‌هاي انتقال آب در شبكه‌هاي آبياري، از جمله سازه‌هايي مي‌باشند كه معمولاً در بيشتر طول خود بر روي خاك قرار مي‌گيرند و جهت احداث كانال بايستي خصوصيات ژيوتكنيكي خاك به دقت بررسي گردد. بيشترين مشكلات را براي كانال‌ها، خاك‌هاي دانه ريز بوجود مي‌آورند كه مي‌توانند خصوصياتي مانند تورم، واگرايي، رمبندگي و در صورت وجود مواد قابل حل، انحلال داشته باشند. اين خاك‌ها در صورت داشتن خاصيت تورمي، پس از مرطوب شدن افزايش حجم داده و باعث بالا زدن كف كانال و شكستن لاينينگ كانال مي‌شوند و در صورت داشتن درصد بالاي مواد قابل حل و يا خاصيت واگرايي و رمبندگي، در اثر مرطوب شدن، خاك تغيير بافت داده و نشست مي‌كند و اين نشست باعث تخريب كانال مي‌شود. در اين مطالعه، مسايل ژيوتكنيكي كانال‌هاي آبياري رودشت جنوبي و مهيار در استان اصفهان و سورك در استان چهار محال و بختياري بررسي شده و با توجه به برخورد به خاك‌هاي قابل انحلال، رمبنده و متورم شونده، براي اصلاح آنها راهكارهاي مناسب نظير تعويض خاك، بارگذاري و غرقاب سازي و آب‌بند كردن كانال ارايه گرديد.

Water transmission Channels in irrigation networks usually constructed on soils. Geotechnical properties of the soils must be evaluated exactly in channel routs. Fine grain soils that may be swelling, dispersion, collapsible and soluble, can make most problems for channels. If the soil has been a swelling function, its volume will be increase during wetting and it cause to raise and break the channel concrete lining. While the soils have dispersion and collapse properties or contain some soluble materials, its structure will be changed and settled. Then, the channel will be destroyed. This paper evaluate the geotechnical properties of south Roudasht and Mahyar irrigation channels in Isfahan province and Soork irrigation channel in Chaharmahal va Bakhtyari province. As encounter to soluble, dispersive and collapsible soils, we present suitable treatments such as soil exchange, flooding with loading and channels waterproofing.