امامت الهي از نظر اميرمومنان‌(ع)

Divine Imamate from the Viewpoint of the Commander the Faithful (Imam Ali, peace be upon him)

اين تحقيق در پي يافتن ديدگاه اميرمومنان(ع) درباره الهي بودن يا مردمي بودن مقام امامت است. برخي معتقدند ديدگاه كنوني شيعه كه امام را فرد منصوب از سوي خدا مي‌داند، حتي به استناد منابع شيعي، ارتباطي با ديدگاه امام علي(ع) ندارد؛ اين افراد در پي اثبات اين مطلب هستند كه اميرمومنان(ع) اعتقادي به الهي‌بودن امامت خويش نداشته و به خصوص حاكميت و امامت سياسي را وابسته به راي و نظر مردم مي‌دانسته است. ايشان براي تبيين اين امر به برخي رفتارها و سخنان آن حضرت كه گاه در منابع شيعي نقل شده است، استناد مي‌كنند. مقاله پيش‌رو، با بررسي منابع روايي عموماً شيعي بر آن است كه اميرمومنان(ع) خود و ساير امامان معصوم‌(ع) را منصوب از سوي خداوند براي هدايت و رهبري سياسي و ديني جامعه مي‌داند. افزون بر اين، معتقد است خداوند ايشان را از نظر آفرينش و تكوين به عنوان واسطه نزول نعمت‌ها قرار داده است.

This study aims to show whether imamate is a divine position or human position from Imam Aliʹs point of view. Some believe that the present Shi‘a theory which considers imam as someone appointed by Allah is not in harmony with Imam Ali’s point of view, even according to Shi‘a sources. They seek to prove that Imam Ali (peace be upon him) did not believe that his imamate was a divine position. He believed (according to them) that political leadership was dependent on public opinion. To support their viewpoint, they invoke some of Imam Ali’s actions and words that are sometimes mentioned in Shi‘a sources. Drawing upon the Shi‘a hadith sources, the present study aims to show that Imam Ali (peace be upon him) believes that he and other infallible Imams are appointed by Allah to guide people politically and religiously. In addition, he believes that Allah has existentially made them intermediaries for descending blessings.