مقايسه اثر برخي محرك‌هاي ايمني و عصاره‌هاي گياهي بر فاكتورهاي رشد و مقاومت ماهي برزم در برابر استرس‌هاي محيطي

Comparison the effects of some immunostimulants and medicinal plants extract on growth rate and resistance against environmental stressors in Barbus barbulus

در اين تحقيق اثرات تحريك رشد و افزايش مقاومت در برابر برخي استرس‌هاي محيطي (تراكم، حمل و نقل و عفونت باكتريايي) به دنبال تجويز برخي محرك‌هاي ايمني (لواميزول، ارگوسان، ويتامين C) و عصاره‌هاي گياهي (سرخارگل، آلويه ورا، دارواش و سياه دانه) در ماهي برزم مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور 1200 قطعه بچه ماهي‌هاي برزم (با وزن متوسط 12/0?9/1 گرم) به 8 تيمار در سه تكرار تقسيم گرديدند. خوراك ماهي‌ها در هر تيمار با محرك ايمني مربوطه غني شده و به مدت 6 هفته ماهي‌ها با اين خوراك ها تغذيه گرديدند. تلفات ماهي‌ها در طول دوره، وزن متوسط ابتدا و انتهاي دوره و ميزان خوراك مصرفي در هر تيمار اندازه‌گيري و ثبت گرديد. در انتهاي دوره تست استرس تراكم، استرس حمل و نقل و چالش با باكتري زنده آيروموناس هيدروفيلا در مورد هر تيمار انجام گرفت. نتايج مشخص ساخت كه در تيمارهاي لواميزول، ارگوسان، ويتامين C، سرخارگل، آلويه‌ورا و دارواش فاكتورهاي رشد، شامل نرخ رشد ويژه (SGR)، درصد افزايش وزن و ضريب تبديل غذايي، به طور معني‌داري نسبت به تيمار شاهد بهبود يافته است (05/0P < )، در صورتي كه عصاره سياه دانه تاثيري در فاكتورهاي رشد ماهي برزم نداشت (05/0P > ). در مورد تلفات بعد از چالش با باكتري زنده آيروموناس هيدروفيلا نيز تيمارهاي ارگوسان، سرخارگل و دارواش كمترين تلفات را داشتند، البته به جز تيمار سياه دانه و ويتامين C، تلفات در بقيه تيمارها به طور معني‌داري نسبت به گروه شاهد كاهش يافته بود (05/0P < ). تلفات حاصل از استرس تراكم نيز در تمام تيمارها به جز تيمار سياه دانه و ويتامين C كاهش معني‌داري نسبت به كنترل داشت (05/0P < ). تفاوت معني‌داري در تلفات طول دوره و تلفات تست استرس در هيچكدام از تيمارها نسبت به تيمار كنترل مشاهده نگرديد (05/0P > ). به طور كلي مي‌توان نتيجه گرفت كه از عصاره هاي به كار رفته در اين تحقيق، دارواش و سرخارگل اثرات تحريك رشد و ايمني قابل رقابت با محرك‌هاي ايمني پذيرفته شده‌اي مثل ارگوسان و لواميزول داشته و مي‌توان از آنها به عنوان محرك‌هاي ايمني در آبزيان استفاده نمود.

In this study the growth stimulatory effects and resistance against environmental stressors (density, transport and bacterial infection) of oral administration of Levamizol, Ergosan and Vitamin C as well as extracts of Echinaeca, Aloe vera, viscum albom and Nigella sativa, in barbus barbulus were investigated. A total of 1200 fish (weighing 1.9±0.12 g) were randomly divided into 8 groups in triplicates for each immunostimulant plus to control group. The fish fed mixed with immunostimulants and each treatment was fed with their specific food for 6 weeks. Mortality rate during the study, initial and final weight and food consumption were recorded in each group. At the end of the study the density and transport stress tests were carried on and all treatments challenged with Aeromonas hydrophila. Results showed that growth factors including Specific growth rate, growth percentage and growth conversion rate significantly improved in all treatments except Nigella sativa compare to control (P < 0.05). Post challenge mortality and density stress mortality significantly decreased in all treatments except Vitamin C and Nigella sativa groups compare to control (P < 0.05). No significant changes were seen in mortality rate during treatment period and results of transport stress test (P > 0.05). It can be concluded that the extracts of Echinacea purpurea and Viscum albom have stimulatory effects on growth and resistance against bacterial infection and density stress in Barbus barbulus and it is comparable with the effects of approved fish immunostimulants such as Ergosan, Levamizol and Vitamin C.