بررسي اثر غلظت‌هاي تحت كشنده سم ديازينون برفعاليت برخي آنزيم‌هاي سرمي مولدين نر ماهي سفيد

Study effect of sub-lethal concentrations of diazinon on some serum enzymes of male brood stocks

ديازينون از نوع آفت كش هاي ارگانوفسفره است. اين سم از سموم تماسي و نفوذي بوده و در مواردي سيستميك كم دوام است. مكانيسم آثار سمي ديازينون همانند ساير سموم ارگانوفسفره، موجب مهار شدن بعضي از آنزيم‌ها به ويژه استيل كولين استراز مي‌گردد. در اين تحقيق كه به مدت سه ماه و در زمستان و بهار سال 1388 انجام گرديد اثرات سم ديازينون (امولسيون60 درصد) بر روي برخي از فاكتورهاي آنزيمي مولدين نر ماهي سفيد از جمله كولين استراز مطالعه گرديد. آزمايشات به صورت ساكن (Static) و بر اساس روش استاندارد به مدت 45 شبانه روز در اكواريوم‌هايي با حجم آب180 ليتر انجام گرديد. ابتدا ميزان LC5096h سم ديازينون براي مولدين نر ماهي سفيد برابر 4/0 ميلي‌گرم در ليتر به دست آمد و مقادير LC10 ، LC50 و LC90 طي 96 ساعت و ميزان حداكثر غلظت مجاز (ميزان LC5096h تقسيم بر10) به ترتيب برابر 193/0، 4/0، 831/0 و 004/0 ميلي‌گرم در ليتر تعيين گرديد. سپس 4 تيمار (تيمار شاهد، تيمار 1 با غلظت 106/0LC1= ، تيمار 2 با غلظت 157/0LC5= و تيمار 3 با غلظت 04/0= MAC value) تهيه و مولدين نر ماهي سفيد براي مدت 45 روز تحت تاثير غلظت‌هاي فوق قرار گرفتند به طوري كه هر كدام از تيمارها با 3 تكرار و 3 عدد مولد نر ماهي سفيد در داخل 12 تانك وارد گرديدند. نتايج نشان داد كه ديازينون باعث كاهش ميزان آنزيم لاكتات دهيدروژناز، آنزيم كولين استراز و افزايش آنزيم آلكالين فسفاتاز و آسپارات آمينوترانسفراز سرم خون مي‌گردد و از اين لحاظ تفاوت معني‌دار آماري بين تيمارهاي مورد نظر مشاهده گرديد (05/0p < ). نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه سم ديازينون در غلظت‌هاي غيركشنده و بسيار پايين اما در طولاني مدت باعث تغييرات ميزان آنزيم‌هاي سرمي خون ماهي سفيد مي‌گردد.

The effects sub-lethal concentrations of diazinon on some enzymes parameters of kutum (Rutilus frisii kutum, Kamensky, 1901) weighing 613.33 g ± 157.06 g were studied under static water quality conditions at 15 °C ± 2 ?C in winter and spring 2009. The first test was conducted to determine the effects of acute toxicity (LC5096 h) of the diazinon (emulsion 60%) on kutum male brood stocks. For this purpose, 4 treatments were used to test toxicity; each treatment was repeated in 3 tanks with 9 fish per treatment and with 180 litres water capacity. After obtaining the final results, the data were analysed statistically with Probit version 1.5, and we determined the LC10, LC50 and LC90 values at 24 hours, 48 hours, 72 hours and 96 hours; the maximum allowable concentration value (LC5096 h divided by 10); and the degree of toxicity. The second stage of testing consists of four treatments: LC0= 0 as experimental treatment, treatment A with a concentration of LC1= 0.107 mg/L, treatment B with concentration of LC5= 0.157 mg/L, treatment C with concentration of MAC value= 0.04 mg/L. Male brood stocks of kutum were treated with these concentrations for 45 days. Experiments were carried out under static conditions based on the standard TRC, 1984 method over 45 days. Our results showed that long-term exposure to diazinon causes a decrease in the lactate dehydrogenase (LDH) and cholinesterase (CHeS). In addition, diazinon also causes an increase in aspartate aminotransferase (AST) and alkaline phosphatase (ALP) (P < 0.05). The results indicated that long-term exposure to low concentrations of diazinon causes changes in some serum enzymes of R. frisii male brood stocks.