بررسي اثر نوع درپوش و تعداد دفعات واكشت بر باززايي مستقيم ميخك (Dianthus caryophyllus L.)

Effect of Cultivar, Vessel Closure Type and Frequency of Subculturing on Direct Regeneration of Carnation (Dianthus caryophyllus L.)

در اين مطالعه، جهت بررسي اثر نوع درپوش و تعداد دفعات واكشت بر ميزان تكثير و شيشه‌اي شدن (Vitrification) ارقام Prado Aquila Kgr و Mondeo Kgr ميخك، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 5 تكرار انجام شد. ريزنمونه‌هاي جوانه جانبي در محيط ‌كشت MS حاوي 2 ميلي‌گرم در ليتر BA و 1/0 ميلي‌گرم در ليتر NAA كشت گرديدند. تيمارهاي آزمايش شامل انواع مختلف درپوش (فويل آلومنيومي، پارافيلم، سلفون و درپوش كاغذي) و تعداد دفعات واكشت (كشت اوليه و دو مرحله واكشت) و رقم (دو رقم) بود. نتايج آزمايش نشان داد كه بيش ترين تعداد جوانه رشد يافته در رقم Prado Aquila Kgr (4/8) در واكشت دوم و تيمار درپوش فويل و در رقم Mondeo Kgr در واكشت اول و تيمار درپوش پارافيلم (6/8) مشاهده گرديد. هم چنين در هر دو رقم بيش ترين ميزان شيشه‌اي شدن در واكشت دوم و تيمار درپوش فويل و كم ترين ميزان آن در كشت اوليه ريزنمونه‌هاي جوانه جانبي و تيمار درپوش كاغذي مشاهده شد. با اين وجود گياهان باززايي شده در تيمار درپوش سلفوني و كاغذي كيفيت مطلوبي نداشتند اما كاربرد درپوش پارافيلم باعث افزايش باززايي گياهچه‌ها و كاهش ميزان شيشه‌اي شدن آن ها گرديد. با توجه به اينكه گياهچه‌هاي شيشه‌اي شده به علت رشد غيرطبيعي، درصد زنده‌ماني كمي دارند و طي مراحل سازگاري از بين مي‌روند، بنابراين با در نظر گرفتن ميزان شاخه‌زايي و ميزان شيشه‌اي شدن آن ها، براي به دست آوردن بيش ترين شاخه طبيعي، كاربرد درپوش پارافيلم در واكشت اول براي رقم Mondeo Kgr و كاربرد درپوش فويل آلومينيومي در واكشت دوم براي رقم Prado Aquila Kgr توصيه مي‌شود.

In order to study the effect of vessel closure type and number of subculturing on the rate of proliferation and vitrification of carnation (Dianthus caryophyllus L.) cultivars (Mondeo Kgr and Prado Aquila Kgr), an experiment was conducted as factorial in completely randomized design with 5 replications. Lateral bud explants were cultured on MS medium supplemented with 2 mg/l BA and 0.1 mg/l NAA. Treatments were comprised of vessel closure type (foil, parafilm, selefon and paper), number of subculturing (culturing of explants and 2 stage of subculturing) and cultivar. Results showed that the highest amount of regenerated shoots was observed in second subculturing and foil closure for Prado Aquila Kgr (8.4) and in first subculturing and parafilm closure for Mondeo Kgr (8.6). Also in both cultivars the highest percentage of vitrification were observed in second subculturing and foil closure and the lowest of vitrification was observed in first culturing of lateral buds and paper closures. However, regenerated plants in selefon and paper closures had no good quality. But application of parafilm closure leads to increasing the rate of regeneration and reducing vitrification. Because of abnormal growth, vitrified plantlets have low percentage of surviving and they fail to acclimatized, so by considering the amount of multiplication and vitrification for obtaining the highest number of shoots, application of parafilm closure in first subculturing and foil closure in second subculturing of Mondeo Kgr and Prado Aquila Kgr is suggested, respectively.