بررسي اثر عصاره گياه پنج انگشت (Vitex agnus castus)بر رفتارهاي شبه اضطرابي در موش هاي صحرايي اواركتومي شده

Effect of Vitex Agnus Castus Extraction on Anxiety-Like Behaviors in Ovariectomized Rats

سابقه و هدف: يايسگي ناشي از توقف فعاليت تخمدان ها بوده و اضطراب يكي از عوارض آن مي باشد كه به دليل كاهش سطح استروژن بعد از يايسگي بروز مي كند. فيتواستروژن ها استروييدهاي گياهي هستند كه ساختار عملكرد مشابه استروژن دارند. لذا اين مطالعه به منظور بررسي اثر گياه پنج انگشت (Vitex agnus castus) كه داراي فيتواستروژن بالايي است در موش صحرايي اواراكتومي شده و مقايسه اثر آن با استروژن و تاموكسيفن بر اضطراب انجام شد. مواد و روشها: اين مطالعه تجربي بر روي 35 سر موش صحرايي ماده نژاد ويستار با وزن تقريبي 150 تا 200 گرم كه به پنج گروه هفت تايي تقسيم شدند، انجام گرديد گروهها به ترتيب شامل كنترل، عصاره گياه پنج انگشت با دوز mg/kg80 و mg/kg8، استراديول والرات با دوز ?g /kg40 و تركيب تاموكسيفن ?g /kg100 و عصاره گياهي mg/kg 80 بودند. پس از بيهوشي براي ايجاد اواركتومي، تخمدان در هر طرف از ناحيه شكمي جانبي با دستگاه كوتر به آهستگي جدا شد. بعد از گذشت دو ماه با دستگاه ماز بعلاوه اي شكل (Elevated plus-maze) ميزان اضطراب با شاخص هاي درصد دفعات ورود حيوان به بازوي باز (%OAE) و درصد زمان ورود به بازوي باز (%OAT) در حيوانات به مدت 5 دقيقه تعيين شد. يافته ها: در اين مطالعه عصاره گياه پنج انگشت با دوزهاي mg/kg 80 (25/1%±61/48%) و mg/kg 8 (34/7%±36%) در مقايسه با گروه كنترل (47/3±67/21%) درصد زمان ورود به بازوي باز (001/0p < و 005/0p < ) را افزايش داد. اما درصد دفعات ورود حيوان ها به بازوي باز، فقط با دوز mg/kg 80 91/6%±17/55% در مقايسه با كنترل 74/2%±5/24% (005/0p < ) افزايش يافت و تغيير معني داري نيز در فعاليت حركتي صورت نگرفت. نتيجه گيري: يافته هاي اين مطالعه نشان داد كه گياه پنج انگشت اثرات شبه استروژن بر كاهش اضطراب ناشي از اواركتومي در موش صحرايي دارد.

BACKGROUND AND OBJECTIVE: Menopause is the cessation of ovarian activity and anxiety is one of its symptoms. Many studies show that anxiety is due to decreased estrogen levels after menopause. Since phytoestrogens are plant sterols that are similar to estrogen in structure and function, so the present study was done to evaluate the effect of vitex agnus castus, which has high levels of phytoestrogen on anxiety in ovariectomized rats and compare its effect with estrogen and tamoxifen. METHODS: In this experimental study thirty-five female Wistar rats (150 to 200g) were divided into five groups as following: control group, Vitex agnus castus at the dose of 80 mg/kg, Vitex agnus castus at the dose of 8 mg/kg, Estradiol valerat at the dose of 40 ?g/kg, and the combination of tamoxifen (100 mg/kg) and herbal extract (80mg/kg). All animals were ovariectomized by cauterizing ovaries through bilateral incisions under anesthesia. After two months, anxiety-related indices (% OAE) and (% OAT) was determined using elevated plus-maze test of anxiety for 5 minutes. FINDINGS: Compared to the control group (21.67%±3.47%), Vitex agnus castus extract at the dose of 8 mg/kg (36%±7.34%) or 80 mg/kg (48.61%±1.25) (p < 0.005 and p < 0.001, respectively (increased the open arm time (%OAT). The plant also increased open arm entries (%OAE) at the dose of 80 mg/kg (55.17%± 6.91% vs. 24.5%± 2.74% in control) (p < 0.005(. Locomotor activities were not significantly different among groups. CONCLUSION: Based on our data, Vitex agnus castus showed estrogen-like effects on reducing anxiety-like behaviors in ovariectomized rats. KEY WORDS: Vitex agnus castus, Anxiety, Ovariectomy, Menopause.