الگوهاي ارتباطي خانواده و مهارت‌هاي مقابله با استرس به عنوان پيش بين هاي استعمال دخانيات در نوجوانان پسر سيگاري و غير سيگاري 13 تا 18 سال شهر مشهد

Family communication patterns and stress coping strategies as predictors of smoking in teen male smokers and nonsmokers of 13 to 18 years old in Mashhad

پژوهش حاضر با هدف بررسي الگوهاي ارتباطي خانواده (الگوهاي گفت و شنود و هم نوايي) و مهارت‌هاي مقابله با استرس (هيجان مدار و مساله مدار) به عنوان پيش بيني كننده‌هاي وابستگي به سيگار در نوجوانان پسر سيگاري و غير سيگاري 13 تا 18 ساله شهر مشهد انجام شد. نمونه پژوهش شامل 182 (91 نفر سيگاري و 91 نفر غير سيگاري) نفر نوجوان پسر ساكن شهر مشهد بود كه به صورت نمونه گيري تصادفي خوشه‌اي چند مرحله‌اي، با انتخاب تصادفي دو ناحيه (منطقه 5 و 2) از ميان نواحي 7 گانه شهر مشهد و 14 محله از ميان دو ناحيه، انتخاب شدند. براي سنجش ابعاد الگوهاي ارتباطي خانواده از مقياس تجديد نظر شده كويرنر و فيتزپاتريك (1990) و براي سنجش مهارت‌هاي مقابله با استرس از مقياس مهارت‌هاي مقابله‌اي كرمي و زينلخاني (1389) استفاده شد. براي تحليل داده‌ها علاوه بر روش آمار توصيفي، روش تحليل مميز به كار بسته شد. نتايج به دست آمده همه فرضيه‌هاي پژوهش را تاييد كرد و نشان داد كه استعمال دخانيات در نوجوانان را مي‌توان بر اساس متغيرهاي الگوي ارتباطي گفت و شنود، الگوي ارتباطي هم‌نوايي، مهارت مقابله با استرس مسيله مدار و مهارت مقابله با استرس هيجان مدار پيش بيني نمود. نتايج به دست آمده و مدل ارايه شده توسط اين پژوهش به تفصيل مورد بحث قرار گرفت.

The purpose of this research was to study the family communication patterns (conversation-oriented and conformity-oriented patterns) and stress coping strategies (emotional-focused and problem-focused) as the predictors of dependence of teen male smokers and non smokers of 13 to 18 years old to cigarette in Mashhad. Research sample consists 189 male teenagers (91 smokers and 91 nonsmokers) residing in Mashhad who were chosen by using multistage cluster sampling method and who were randomly selected from two regions (regions 2 and 5) among seven regions of Mashhad city and from 14 districts in these two regions. Revised version of Koerner and Fitzpatrick scale (1990) was used for evaluation of family communication patterns’ aspects and coping skills scale of Karami and Zinalkhani (1389) was used for evaluation of stress coping skills. For data analysis, in addition to descriptive statistics methods, discriminant analysis method was used. The results confirmed all of the hypothesis of the research and showed that we can predict the teenagers tendency to smoking by studying the conversation-oriented communication pattern, conformity-oriented communication pattern, problem-focused stress coping skills and emotional-focused stress coping skills. The results and model provided by this research were discussed in detail.