تاثير توانبخشي شناختي رايانه يار و دارو روان محرك در توانايي برنامه‌ريزي كودكان داراي اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي

Effectiveness of Computer-Assisted Cognitive Remediation (CACR) and Psycho stimulant Drugs inPlanning Skill of Children with Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder (ADHD)

پژوهش حاضر با هدف تعيين و مقايسه ي تاثير توانبخشي شناختي رايانه يار با داروي روان محرك در بهبود توانايي برنامه ريزي كودكان مبتلا به اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي انجام شد. طرح پژوهش آينده نگر از نوع پيش آزمون- پس آزمون- پيگيري با دو گروه آزمايشي است. 23 كودك مبتلا به اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي به شيوه نمونه گيري در دسترس و بر طبق ملاك هاي ورود و خروج انتخاب و بر اساس شدت اختلال همتا شده و به طور تصادفي در دو گروه داروي روان محرك (11 نفر) و توانبخشي شناختي رايانه يار (12 نفر) گمارده شدند. ابزارهاي پژوهش شامل آزمون برج لندن، پرسشنامه (SNAP-IV)، فرم كوتاه آزمون هوش تجديد نظر شده كودكان وكسلر و پرسشنامه علايم مرضي كودكان (CSI-4) بود. براي تحليل داده ها از آزمون تحليل ورايانس چند متغيري اندازه گيري مكرر، تحليل واريانس آميخته و آزمون هاي متعاقب آن استفاده شد. توانبخشي شناختي رايانه يار منجر به تغييرات موثر و ماندگاري در عملكرد آزمودني ها در متغير توانايي برنامه ريزي شد. بعلاوه، با وجود بيشتر و ماندگارتر بودن تغييرات حاصل شده در گروه توانبخشي شناختي رايانه يار نسبت به گروه داروي روان محرك، اين تغييرات به لحاظ آماري معنادار نشد. به طور كلي، هر دو درمان در بهبود كاركرد اجرايي توانايي برنامه ريزي موثر بودند، بنابراين توانبخشي شناختي رايانه يار را مي توان به عنوان جايگزين داروي روان محرك بكار برد.

This research aims to determine and compare the effectiveness of computer-assisted cognitive remediation (CACR) and psychostimulant drugs in improving the planning skill (as executive function) of children with attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD). The research design was pre-test, post-test, and follow-up with two experimental groups. 23 ADHD children were selected by convenience sampling and inclusion-exclusion criteria. Two groups were matched according to the severity of their disorders and randomly assigned to psychostimulant drug therapy (n=11) and CACR (n=12) groups. The research tools were Tower of London (TOL), Persian version of SNAP-IV scale, the short form of WISC-R, and child syndrome inventory (CSI-4). The data were analyzed by RM-MANOVA and Mixed design MANOVA. The CACR had effective and enduring variation on planning skills of ADHD. In comparison, CACR had an enduring but non-significant impact on enhancement of planning skills. Altogether, both treatments are effective at improving the planning skill (as executive function); therefore, CACR can be used as an alternative technique to treat children with ADHD.