تعيين مكان مناسب براي تغذيه مصنوعي با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي و روش تحليل سلسله مراتبي (مطالعه موردي: دشت اشترينان)

Identification of sites suitable for artificial recharging using GIS and AHP techniques (Case study: Oshtorinan Plain)

يكي از روش‌هاي مديريت منابع آب كه در سال‌هاي اخير كاربرد وسيعي يافته است، استفاده از روش تغذيه مصنوعي مي‌باشد. اين مطالعه با هدف تعيين مكان مناسب براي تغذيه مصنوعي آبخوان دشت اشترينان واقع در شهرستان بروجرد صورت گرفته است. معيارهاي لازم و تاثيرگذار در انتخاب مكان مناسب تغذيه مصنوعي عبارتند از؛ زمين شناسي، شيب، ضخامت بخش غيراشباع، كيفيت آب زيرزميني، گراديان هيدروليكي، قابليت انتقال، ضريب ذخيره، فاصله از منابع آب سطحي و كاربري اراضي. در ابتدا اقدام به تهيه لايه رستري هر يك از اين معيارها و تعيين وزن معيارها بر اساس روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و روش مقايسه‌هاي زوجي گرديد. نقشه‌هاي تهيه شده با استفاده از روش هم‌پوشاني تلفيق گرديد. سپس مناطق نامناسب از نظر نزديكي به چاه‌ها، چشمه‌ها و قنات‌ها، با استفاده از مدل منطق بولين حذف و نقشه پتانسيل تغذيه مصنوعي براي منطقه مورد مطالعه تهيه گرديد. نقشه پتانسيل تغذيه مصنوعي نشان داد كه 17 درصد از مساحت منطقه داراي شرايط كاملاً مناسب، 21 درصد داراي شرايط مناسب، 31 درصد داراي شرايط متوسط، 18 درصد داراي شرايط نامناسب و 13 درصد داراي شرايط كاملاً نامناسب براي تغذيه مصنوعي مي‌باشد كه با بازديد ميداني چهار مكان براي تغذيه مصنوعي دشت اشترينان مشخص گرديد.

One of the water management methods that had wide application in recent years is the artificial recharge. The aim of this study is to determine the suitable sites for artificial recharge in Oshtorinan plain located in Boroujerd City. The effective factors of artificial recharge were identified includes: geology, slope, the thickness of the unsaturated zones, groundwater quality, aquifer transmissivity, hydraulic gradient, storage coefficient, distance from surface water sources, and land use. In first, raster maps for different layers were prepared and arranged using the paired comparison method and Analytic Hierarchy Process (AHP). Raster layers were integrated using the Weighted Index Overlay Method. Unsuitable areas according to the proximity to wells, springs and Qantas were eliminated by using the Boolean model, and the artificial recharge map was prepared. Three sites were determined for artificial recharge in Oshtorinan Plain. The potential artificial recharge map shown, 17% of the region area had quite suitable, 21% was suitable, 31% was moderately suitable, 18% was unsuitable and 13% was prefect unsuitable for artificial recharge. Finally, through field visiting four sites were determined for artificial recharge in Oshtorinan Plain.