مطالعه باكتري‏‏هاي اندوفيتيك جداشده از گياه سويا و نقش آن‏ها در كنترل برخي قارچ‏‏هاي بيماري‏زا‏ي گياهي

A study on isolated endophytic bacteria from Glycine sp. and their role on control of some plant pathogenic fungi

مقدمه: باكتري‏هاي اندوفيتيك باكتري‏هايي هستند كه در درون بافت‏هاي گيا‏هان بدون ايجاد آسيب ظاهري به گياه زندگي مي‏كنند. به تازگي اين گروه از ميكروارگانيسم‏ها از بخش‏‏هاي مختلف گيا‏هان جدا شده اند كه توانايي فعاليت ضد قارچي و باكتريايي را از خود نشان مي‏دهند. از آنجايي‏كه امروزه از اندوفيت‏‏ها به عنوان بارور كننده‏ها و يا تركيبات شيمايي ميكروب كش در كشاورزي استفاده مي‏شود، بنابراين هدف از تحقيق حاضر، جداسازي اين باكتر‏ي‏ها از گياه سويا و تاثير متابوليت‏هاي ضد ميكروبي توليد شده توسط اين ارگانيسم‏ها بر پاتوژن‏هاي قارچي فوزاريوم سولاني و و آلترناريا آلترناتاست. مواد و روش‏‏ها: در تحقيق حاضر، ابتدا جداسازي باكتري‏هاي اندوفيتيك از ساقه و برگ گياه سويا به‏شكل رقت متوالي بر روي محيط كشت برين‏هارت اينفيوژن آگار انجام شد‏. سپس، نمونه‏ها از نظر توانايي توليد متابوليت‏هاي ضد ميكروبي عليه دو پاتوژن قارچي آلترناريا الترناتا (5224PTCC) و فوزاريوم سولاني (5284PTCC) در شرايط آزمايشگاهي به روش خطي و انتشار در چاهك مطالعه شدند. باكتري‏هايي كه توانايي توليد متابوليت‏هاي ضد ميكروبي را داشتند با استفاده از كيت Api20NE شناسايي و منحني رشد آن‏ها ارزيابي شد‏. نتايج: در مجموع 39 باكتري از ساقه و برگ سويا جداسازي شد‏ كه از بين آن‏ها 20 باكتري متعلق به ساقه‏ها و 19 باكتري از برگ‏هاي گياه سويا جداسازي شدند. از كل باكتري‏هاي جداسازي شده 3 باكتري اثر ممانعتي نشان دادند كه نمونه‏هاي شناسايي شده توسط Api، به جنس سودوموناس آيروجينوزا متعلق هستند‏. از بين باكتري‏هاي توليد كننده متابوليت‏هاي ضد ميكروبي، سودوموناس ايروجينوزا بيش‏ترين تاثير را روي فوزاريوم سولاني داشت. همچنين نتايج به‏دست آمده از منحني رشد باكتري‏ها بيانگر آن است كه بيشتر ميكروارگنيسم‏ها تركيبات خود را در 18 ساعت اوليه توليد نموده اند كه در برخي از سوش‏ها تا 72 ساعت ادامه يافته است. بحث و نتيجه‏گيري: مطالعه حاضر نشان داد كه گياه سويا حاوي باكتري‏هاي اندوفيتيكي است‏ كه اثر ممانعتي عليه پاتوژن‏هاي گياهي دارذ و مي‏توان از تركيبات توليد شده در تحقيقات بعدي استفاده نمود.